«Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ»
Συνέδριο του Κύκλου Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση
σε συνεργασία με την ΣΥΜΕΩΝ Γ. ΤΣΟΜΩΚΟΣ ΑΕ
12 & 13 Ιουνίου 2017
Divani Caravel Hotel
Μετά από είκοσι ανοικτές συζητήσεις στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις και μετά από προετοιμασία δεκαοκτώ μηνών, ο Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση επιχειρεί να συνθέσει τις προτάσεις του για την επάνοδο της χώρας στην κανονικότητα ενός ισότιμου κράτους- μέλους της ευρωζώνης. Για την Ελλάδα μετά. Μετά τη δύσκολη εμπειρία της κρίσης, των μνημονίων, της δημαγωγικής ψευδαίσθησης.
Τέσσερα μόλις χρόνια πριν την επέτειο των διακοσίων ετών από την Επανάσταση του 1821 και πέντε μόλις χρόνια πριν την επέτειο των εκατό ετών από τη Μικρασιατική καταστροφή, η Ελλάδα αναζητά ένα καθαρό πρόταγμα που να ενώνει το έθνος και να δίνει τον τόνο του μέλλοντος σε μια κουρασμένη, δύσπιστη και απαισιόδοξη κοινωνία που εμφανίζει μια διαστρωμάτωση πολύ διαφορετική από αυτή που υπήρχε μέχρι το 2009.
Όλα αυτά μέσα σε μια Ευρώπη που αναζητά ξανά τις προτεραιότητές της και τα σχήματα της πορείας της και μέσα σ´ ένα κόσμο που αναδεικνύει νέους μεγάλους παίκτες και νέους συσχετισμούς μέσα από εντάσεις, ανασφάλειες, απειλές, πολέμους και καταστροφές. Αλλά και μέσα από μια ραγδαία επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη που συνιστά την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και μεταβάλλει το κυρίαρχο παράδειγμα.
Μπορούν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες να ξαναονειρευθούν;
Μετά την ελληνική εμπειρία των τελευταίων οκτώ ετών δεν υπάρχουν περιθώρια ούτε για ψέματα, δημαγωγίες και λαϊκισμούς, ούτε για κοινοτοπίες, γενικολογίες και στρογγυλέματα.
Υπάρχουν προφανείς και αυτονόητες αναπτυξιακές προτεραιότητες που υπαγορεύονται από τη γεωγραφία και την Ιστορία, τους φυσικούς πόρους και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, τις παγκόσμιες τεχνολογικές εξελίξεις, τη ζήτηση στη διεθνή αγορά, τις στρατηγικές επιλογές της ΕΕ στην προοπτική της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, τις υστερήσεις που πρέπει να καλυφθούν.
Για να φτάσουμε όμως σε αυτά πρέπει να λύσουμε τα θεμελιώδη. Να διαμορφώσουμε τις πολιτικές, κοινωνικές και αξιακές προϋποθέσεις που επιτρέπουν στην Ελλάδα να υιοθετήσει το μεταρρυθμιστικό πρόταγμα και να ανακτήσει την ισότιμη και κανονική της θέση ως κράτος μέλος της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Να συμφωνήσουμε πως ένα άλλο κράτος/ πολλαπλασιαστής της εθνικής ανταγωνιστικότητας είναι εφικτό καθώς το θεσμικό ζήτημα είναι το πρώτο αναπτυξιακό πρόβλημα της χώρας (με κορυφαίο το θέμα της Δικαιοσύνης, περισσότερο και από το θέμα της δημόσιας διοίκησης). Να διασφαλίσουμε τις δημοσιονομικές, χρηματοπιστωτικές και χρηματοοικονομικές προϋποθέσεις που επί χρόνια λειτουργούν ως αντιαναπτυξιακό φρένο. Να εξετάσουμε πώς μπορεί να συντελεστεί η «επανάσταση του αυτονόητου» όταν όλοι συμφωνούν στις αναπτυξιακές ανάγκες και προτεραιότητες, αλλά λείπει συνεχώς κάτι που εμποδίζει το μετασχηματισμό των διαπιστώσεων σε πρακτικές πρωτοβουλίες. Να εστιάσουμε στο πεδίο της καινοτομίας και του διανοητικού κεφαλαίου, δηλαδή κυρίως της εκπαίδευσης, της έρευνας και του πολιτισμού με συγκεκριμένες απλές κατά προτίμηση, αλλά ριζικές κινήσεις.
Όλα αυτά μας οδηγούν στο κεντρικό ερώτημα αν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες μπορούν να ξαναονειρευθούν, εάν μπορεί να υπάρξει ένα νέο εθνικό αφήγημα διακόσια χρόνια μετά.
Video του συνεδρίου Η Ελλάδα Μετά: http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewevent.aspx?EventID=720
Χαιρετισμός Πέτρου Καβάσαλη, Προέδρου του ΔΣ του Κύκλου Ιδεών
Η Ελλάδα Μετά | Χαιρετισμός από Πέτρο Καβάσαλη from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Ενάμισυ περίπου χρόνο πριν, δημιουργήσαμε τον e-Κύκλο με αυτή τη στόχευση: να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο της απογοήτευσης, της αδράνειας, και των κατεστημένων «προοδευτικών» και συντηρητικών ιδεών που στενεύουν τις δημιουργικές δυνάμεις και εμποδίζουν τη χώρα να κάνει το οριστικό βήμα εισόδου στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Ο e-Κύκλος είναι, και θέλει να είναι ακόμη περισσότερο, ένα think-tank νέας γενιάς, μια πρωτοβουλία "think-and-do”. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Ομιλία Ευ. Βενιζέλου
Ευάγγελος Βενιζέλος: Η Ελλάδα Μετά from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Αν κάτι θέλουμε να εισφέρει αυτό το Συνέδριο είναι η εμπέδωση της ανάγκης για υψηλό βαθμό επίγνωσης των προβλημάτων, των δυσκολιών και των προϋποθέσεων ενός σχεδίου επανόδου στην κανονικότητα μιας χώρας μέλους της ΕΕ και της ΖτΕ που κερδίζει το χαμένο έδαφος, μετέχει ξανά στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι και έχει συνείδηση των προκλήσεων και των ευκαιριών του μέλλοντος. Στόχος δεν είναι η «Ελλάδα Μετά» να είναι ξανά η «Ελλάδα πριν», η Ελλάδα του άνετου παρελθόντος όπως το βίωνε η κοινωνία πριν την έκρηξη της κρίσης, αλλά η Ελλάδα του προκλητικού μέλλοντος που μπορεί να καταστεί είτε ευεργετικό είτε απειλητικό. Η επιστροφή στο πριν είναι κυνήγι ενός κινούμενου στόχου. Η επίγνωση του μέλλοντος μας επιτρέπει να επιβιβαστούμε στον στόχο. Η «Ελλάδα Μετά» είναι στην πραγματικότητα μια επώδυνη αλλά απολύτως αναγκαία άσκηση εθνικής και κοινωνικής αυτογνωσίας σε μια χώρα που νιώθει βαθειά ηττημένη και πρέπει να ξαναβρεί την αυτοπεποίθηση της, οικονομικά, θεσμικά, εθνικά. (Διαβάστε την ομιλία εδώ: http://www.evenizelos.gr/speeches/conferences-events/413-conferencespeech2017/5622-2017-06-12-12-10-12.html )
[ Κύκλος 1: «Μεταρρυθμιστικό Πρόταγμα-Πολιτικές και Κοινωνικές Προϋποθέσεις». Συντονίστρια η δημοσιογράφος Δήμητρα Κρουστάλη ]
Η Ελλάδα Μετά | Κύκλος 1: Το Μεταρρυθμιστικό Πρόταγμα – Πολιτικές και Κοινωνικές Προϋποθέσεις from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Στράτος Φαναράς, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Metron Analysis.
[ Παρουσίαση έρευνας: https://www.slideshare.net/ekyklos/h-1-77044317 ]
Η συζήτηση για το Μεταρρυθμιστικό πρόταγμα γίνεται μέσα στη συγκυρία της πολύπλευρης κρίσης και επηρεάζεται από αυτή και ιδιαίτερα από την χαμηλή πολιτική εμπιστοσύνη. Εξαιτίας των ασκούμενων περιοριστικών πολιτικών έχει διαμορφωθεί ένα στερεότυπο πολιτικού κόστους για όποιο κόμμα επιχειρεί να εισάγει μία ατζέντα με τον όρο «Μεταρρυθμίσεις». Για να ισχυροποιηθεί το Μεταρρυθμιστικό πρόταγμα χρειάζεται να πολιτικοποιηθεί και αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί αν λειτουργούσε συμπληρωματικά με την έννοια της Αλλαγής. Πολλές εκλογές κερδήθηκαν με το σλόγκαν της «αλλαγής» αλλά καμία αλλαγή δεν προχώρησε χωρίς τους μεταρρυθμιστές. Μία ελκυστική πολιτική πρόταση τομών και μεταρρυθμίσεων, δηλαδή αλλαγών και μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να ξεκινά πρώτα από το ίδιο το πολιτικό σύστημα, ώστε να το καταστήσει περισσότερο αξιόπιστο και λειτουργικό και περισσότερο συμμετοχικό.
Λευτέρης Κούσουλης, Πολιτικός Επιστήμονας
Αυτό που συχνά μας διαφεύγει είναι ότι η πολιτική σύγκρουση είναι από τη φύση της μία σύγκρουση για τα νοήματα και τις σημασίες, έτσι λοιπόν το πως τοποθετούνται οι πολίτες απέναντι στη λέξη μεταρρύθμιση και αλλαγή· συνδέεται με το περιεχόμενο της σύγκρουσης που βρίσκεται σε εξέλιξη στη συγκεκριμένη φάση. Τα κόμματα έτσι όπως λειτούργησαν οι μηχανισμοί κατεξουσίασης και ελέγχου της κοινωνίας λειτούργησαν κατασταλτικά για την κοινωνική και πολιτική εξέλιξη της συνείδησης του μέσου Έλληνα . Ανάκτηση νόμου σημαίνει ότι ξανασυζητάμε τις συνθήκες συνύπαρξης και κυρίως συζητάμε για συνθήκες υπό τις οποίες ο νόμος γίνεται αποδεκτός και αυτόματα εφαρμόσιμος. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Πέτρος Παπασαραντόπουλος, Εκδότης και Συγγραφέας.
Είναι άραγε αναπόφευκτη η κατάρρευση της τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας; Υπάρχουν δύο στερεότυπα που επανέρχονται επίμονα στο δημόσιο διάλογο στη διάρκεια της ελληνικής κρίσης. Το πρώτο στερεότυπο υποστηρίζει ότι η κρίση είναι πρωτίστως οικονομική. Το δεύτερο στερεότυπο αποδίδει τις ευθύνες της κρίσης αποκλειστικά στην πολιτική τάξη ελληνική και ξένη. Υποστηρίζω ότι και τα δύο στερεότυπα είναι λανθασμένα. Η ελληνική κρίση είναι πολυδιάστατη αλλά η κύρια πλευρά της δεν είναι η οικονομική συρρίκνωση της χώρας. Επίσης πολυδιάστατες είναι και οι ευθύνες εκείνων των ιδεών-νοοτροπιών που προϋπήρχαν και στη συνέχεια επικράτησαν στη χώρα στη διάρκεια της κρίσης. [ Διαβάστε την ομιλία, εδώ]
Θανάσης Διαμαντόπουλος, Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Η πρώτη θεσμική προϋπόθεση είναι πολιτευματική συνοχή, η συνοχή του πολιτεύματος. Ένα δημοκρατικό πολίτευμα παραδόξως έχει ένα μονάρχη και ο μονάρχης αυτός λέγεται λαός και ο εντολοδόχος του λαού είναι αυτός που έχει την ευθύνη της κυβέρνησης. Πρέπει να αποδοθεί επιτέλους στην αιρετή ελληνική κυβέρνηση η κυριαρχία άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής που έχει πολλές φορές ανατραπεί από τη μη υπόλογη δικαστική εξουσία. Πρέπει να υπάρχει μία συνοχή πέραν του πολιτεύματος και του πολιτικού συστήματος. Υπάρχουν προτάσεις δυστυχώς από μεγάλα κόμματα για άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό. Αυτό είναι ένα στοιχείο διάσπασης της πολιτικής συνοχής της χώρας, είναι ένας παράγοντας δυνητικά συγκρουσιακός και αναιρετικός των προϋποθέσεων για όποια δυνατότητα ανάκαμψης. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Ανδρέας Πανταζόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο ΑΠΘ.
Το «μετά» αντιστοιχεί στην συγκρότηση του λαού, μέσω της πολιτικής αντιπροσώπευσης, σε πολιτικό υποκείμενο, σε «πολιτικό λαό», πέρα και ενάντια στις μοιραίες αριστερο-δεξιές δημαγωγίες που κολακεύουν τον σημερινό υπαρξιακό λαό. Σήμερα, αυτή η προοπτική του «πολιτικού λαού» θα μπορούσε να εξειδικευθεί, στο πεδίο μιας πολιτικής στρατηγικής, στα εξής δύο πεδία: α) σε μία αμείλικτη πολιτική, όχι ηθική, μάχη «από-ριζοσπαστικοποίησης των πνευμάτων, β) στο να βοηθήσει να κατανοήσουμε όλοι ότι το πρόβλημα, η «κρίση», δεν είναι πρωτίστως «οικονομική», αλλά καταγωγικά ανθρωπολογική, πολιτισμική. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Θανάσης Γεωργακόπουλος, Δημοσιογράφος.
Όσον αφορά το πολιτικό υποκείμενο του μεταρρυθμιστικού προτάγματος το ρεαλιστικό σενάριο θα ήταν ένας «συλλογικός Μακρόν», όχι, βέβαια με την έννοια της... κλωνοποίησης αλλά ως μια πολιτική πρωτοβουλία, η οποία θα εμπνεόταν από τη μεθοδολογία με την οποία ανατράπηκε ο γαλλικός πολιτικός χάρτης. Στις προϋποθέσεις προέχει η κριτική επανεκτίμηση της πορείας του τόπου από το 74, μακριά από μονόχρωμα σχήματα, ώστε να διατυπωθεί ένα πειστικό αφήγημα που θα αλλάξει τον «κοινό νου». Έπειτα, στην προγραμματική ατζέντα, ένα δίπολο «και από δω και από εκεί»: από τη μια η αντιμετώπιση του νέου κοινωνικού ζητήματος κι από την άλλη η «απελευθέρωση της οικονομίας». Εύχομαι, στη βάση και όσων προανέφερα, μία από τις προσεχείς ημερίδες ή συνέδρια να έχει τίτλο: “Ο e-kyklos μετά”. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Χρήστος Χωμενίδης, Συγγραφέας.
Ένα πράγμα το οποίο δε συγχωρεί ο κόσμος και το καταλαβαίνω απολύτως είναι ότι η πολιτική ηγεσία χρεοκόπησε τη χώρα. Όσο και αν οι ατομικές συμπεριφορές σε περίοδο των παχέων αγελάδων ήταν ανεύθυνες και καταστροφικές, η πολιτική ηγεσία είναι αυτή που τελικά ευθύνεται για αυτό το οποίο συμβαίνει... Η Ελλάδα έχει όλες τις προϋποθέσεις για να ευημερήσει.
[ Κύκλος 2: «Τα εκ των ων ουκ άνευ- Δημοσιονομικές και Χρηματοπιστωτικές Προϋποθέσεις. Συντονιστής Γιάννης Κουτσομύτης ]
Η Ελλάδα Μετά | Κύκλος 2: Τα εκ των ων ουκ άνευ – Δημοσιονομικές και Χρηματοπιστωτικές Προϋποθέσεις from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Γιώργος Παγουλάτος, Καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Είναι σαφές νομίζω σε όλους μας, ότι κανείς δεν μπορεί να πει ότι η χώρα μας χρεοκόπησε εξαιτίας των ξένων αλλά κανείς δε θα είχε δίκιο να έλεγε ότι η χώρα μας χρεοκόπησε μόνο εξαιτίας των δικών μας λαθών. Η προοπτική της Ευρώπης των πολλαπλών ταχυτήτων είναι μία θετική πρόκληση για την ΕΕ, αλλά μια πρόκληση κινδύνου για μία χώρα όπως η Ελλάδα η οποία κινδυνεύει να βρεθεί εκτός του στενότερου κύκλου ενοποίησης. Η έξοδος από το ευρώ δεν είναι το πιθανότερο σενάριο για την Ελλάδα. Αλλά υπάρχει ένας σοβαρός κίνδυνος αν η Ελλάδα καταλήξει σε μία κατάσταση παρατεταμένης εξαίρεσης, οι υπόλοιποι να προχωρήσουν χωρίς εμάς. Η εθνική στρατηγική προσπάθεια πρέπει να κατατείνει στο να μειώσουμε το ταχύτερο δυνατόν αυτή την απόκλιση. Η Ελλάδα δεν είναι μια χώρα χωρίς σωτηρία, αλλά πρέπει να παράγει εξαιρετικά δραστικές μεταρρυθμίσεις. Η ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται εγκλωβισμένη σε ένα χρηματοπιστωτικό κατακερματισμό, είναι αναγκαίο να προχωρήσει η δημοσιονομική και χρηματοπιστωτική ενοποίηση στην Ευρωζώνη. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Μιράντα Ξαφά, Senior scholar Centre for International Governance Innovation (GIGI)
Ύστερα από τρία μνημόνια το πολιτικό σύστημα δεν έχει καταφέρει να λύσει τα μεγάλα διαχρονικά προβλήματα (πολυνομία, γραφειοκρατία, υπερ-ρύθμιση αγορών). Η ανάπτυξη την περίοδο πριν την χρηματοπιστωτική κρίση δεν ήταν διατηρήσιμη διότι στηρίχτηκε απόλυτα στην κατανάλωση με δανεικά. Η Ελλάδα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις που αυξάνουν την προσφορά, αλλά η κυβέρνηση επιμένει στην τόνωση της ζήτησης – δηλ. στις πολιτικές που προκάλεσαν την κρίση. Το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι η λιτότητα, αλλά η ανταγωνιστικότητα.
[ Παρουσίαση power point: https://www.slideshare.net/ekyklos/ss-77045997 ]
Θεόδωρος Διασάκος, Λέκτορας Χρηματοοικονομικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο του Stirling.
Πρέπει να αποπληρώνουμε τα χρέη μας χωρίς να μας δανείζουν και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με πρωτογενή πλεονάσματα. Θα πρέπει επιτέλους να κάνουμε μία αποκατάσταση της αλήθειας για το χρέος, για να αποπληρωθεί ένα τέτοιο χρέος είναι απαραίτητη εθνική προσπάθεια - επομένως εθνική συνειδητοποίηση και συναίνεση για το μέγεθος της προσπάθειας αυτής κι εθνική ομάδα για την διαπραγμάτευσή της με τους πιστωτές. Ριζικές μεταρρυθμίσεις, γενναίες πολιτικές κι επιμέρους μέτρα είναι μεν απαραίτητα όμως δεν συνάδουν με εθνική συναίνεση αφού ο καταμερισμός κόστους κι οφέλους δεν είναι ποτέ ισομερής ούτε για κοινωνικές ομάδες ούτε για τομείς της οικονομίας. Άρα η διαπραγμάτευση πρέπει να εστιαστεί στα ποσά και το χρονικό διάστημα αποπλήρωσης. Χρωστάμε χρηματικά ποσά άρα πρέπει να διαπραγματευτούμε χρηματικά ποσά. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Γιώργος Στρατόπουλος, Αναλυτής.
Ασφαλιστικό, Φορολογικό και Μεταρρυθμίσεις διαπλέκονται. Αναμορφώνουμε το φορολογικό μειώνοντας το αφορολόγητο. Και την ίδια στιγμή διατηρούμε την αντιπαραγωγική δομή των ασφαλιστικών εισφορών και καταλήγουμε σε δυσανάλογα υψηλή φορολογική επιβάρυνση των χαμηλόμισθων. Μεταρρυθμίζουμε το ασφαλιστικό ενοποιώντας τα Ταμεία. Και την ίδια στιγμή διατηρούμε την αντιαναπτυξιακή δομή των ασφαλιστικών εισφορών και έτσι με την ενοποίηση μεταδίδουμε το πρόβλημα σε ένα ακόμα κομμάτι της οικονομίας. Με μισές μεταρρυθμίσεις δημιουργούμε περισσότερα προβλήματα απ’ όσα λύνουμε. Πρέπει να συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις στο δημοσιονομικό πεδίο χαράσσοντας στρατηγικές προτεραιότητες, γιατί δεν υπάρχουν λεφτά για να τα κάνουμε όλα, όπως θα επιθυμούσαμε. Χρειαζόμαστε ολοκληρωμένο οικονομικό σχεδιασμό, χωρίς εσωτερικές αντιφάσεις, με προτεραιότητα στην απασχόληση, στην ανάπτυξη, στο δημογραφικό και στην αποτελεσματική κοινωνική προστασία. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
[ Παρουσίαση power point: https://www.slideshare.net/ekyklos/ss-77045832 ]
Γιώργος Προκοπάκης, Σύμβουλος Επιχειρήσεων.
Η διαχείριση (διαπραγμάτευση 2015, θηριώδες πλεόνασμα) έχει αυξήσει τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου στραγγαλίζοντας τη ρευστότητα της οικονομίας. Η διαπραγμάτευση για τα μέτρα χρέους οδηγεί στη χρήση μεγάλου μέρους των απομενόντων πόρων του μνημονίου στην ελάφρυνση της εξυπηρέτησης του χρέους, ενώ παρατείνει την οικονομική ασφυξία στη χώρα. Θεωρεί απαραίτητη την παρέμβαση στη διαπραγμάτευση των επομένων μηνών στην κατεύθυνση περιορισμού των παρεμβάσεων στο χρέος στην κεφαλαιοποίηση των τόκων της περιόδου χάριτος και την εξασφάλιση νέας δεκαετούς περιόδου χάριτος, ενώ όλοι οι απομένοντες πόροι να διοχετευθούν προς τη διευθέτηση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, εν σειρά: ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις, repos (υποχρεωτικός δανεισμός από φορείς του δημοσίου), έντοκα γραμμάτια (ρευστότητα τραπεζών). Εάν παραμείνουν οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, στο άμεσο μέλλον προκύπτουν ανάγκες πρόσθετου πλεονάσματος και μέτρων. Αντιθέτως, η εξόφλησή τους θα λειτουργήσει ως σοκ ρευστότητας προς την οικονομία με θετικό αντίκτυπο σε όλους τους τομείς, ΑΕΠ, ανεργία, ασφαλιστικά έσοδα. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]
[ Κύκλος 3: «Ένα άλλο Κράτος είναι εφικτό- Οι θεσμικές προϋποθέσεις» Συντονιστής ο δημοσιογράφος Πάσχος Μανδραβέλης ]
Η Ελλάδα Μετά | Κύκλος 3: Ένα άλλο κράτος είναι εφικτό – Οι θεσμικές προϋποθέσεις from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Νίκος Αλιβιζάτος, Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ.
Η απλή αναλογική για μία χώρα χωρίς παράδοση ευρύτερων συναινέσεων είναι καταστροφική, δεν είναι αυτός ο τρόπος για την μεταβολή του πολιτικού συστήματος . Είναι όμως η δημιουργία θεσμικών αντίβαρων· είναι η δημιουργία τέτοιων θεσμών που θα μπορούν να αναχαιτίζουν την εκάστοτε πλειοψηφία ,τη δημοκρατικά νομιμοποιημένη πλειοψηφία που δεν πρέπει να είναι πανίσχυρη. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου.
Το Σύνταγμα θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ως ανορθολογικό και είναι ένα από τα στοιχεία τα οποία προκάλεσαν την κρίση των θεσμών, την κρίση του κράτους και την κρίση της οικονομίας. Αυτό που έπρεπε να γίνει είναι να χρησιμοποιηθεί ένα εργαλείο το οποίο έχει αξιοποιηθεί διεθνώς και το οποίο αποκαλείται ρυθμιστική γκιλοτίνα· αυτό έχει πάρα πολύ ευεργετικές συνέπειες για τη μείωση της διαφθοράς, γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της επιχειρηματικής αξιοπιστίας αλλά και μεγάλη σημασία για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και του κόστους συναλλαγής με το κράτος. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Κώστας Μποτόπουλος, Δρ. Συνταγματικού Δικαίου από το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης.
Ως μοχλός ανάπτυξης το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να καταστεί πιο αποτελεσματικό σε τέσσερις αλληλοσυμπληρούμενους τομείς: ενδυνάμωση των δημοσίων επενδύσεων, απορρόφηση κοινοτικών πόρων, συμμετοχή στο «πακέτο Γιούνκερ», διευκόλυνση ιδιωτικών επενδύσεων. Για να το επιτύχει αυτό οφείλει να γίνει πιο στοχευμένο, λιγότερο πελατειακό, πιο συνδεδεμένο με τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων και να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη διάρθρωση των σχετικών τομέων και στη στελέχωση τους από υψηλών προσόντων και εξειδικευμένο προσωπικό. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Γιάννης Πανούσης, Καθηγητής Εγκληματολογίας στο ΕΚΠΑ.
Το τρίπτυχο «Δημοκρατία – Δικαιώματα – Κράτος Δικαίου» δεν μπορεί να καλύψει το ανολοκλήρωτο των όρων αυτών σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Άλλωστε η ίδια η ολοκλήρωση της παγκοσμιοποίησης μόνο με κοινότητα κρατών δικαίου θα έπρεπε να επιτευχθεί. Είμαστε όμως σε αντίθετη πορεία. Η ανάπτυξη μέσω δικαίου θεωρείται ουτοπία και οι δείκτες ευτυχίας ή δυστυχίας ή προσδοκίας (φτώχεια, ασφάλιση, παιδεία) δεν ενδιαφέρουν κανένα. Ποιο είναι λοιπόν το μέλλον; Νομικοί κλώνοι μιας παγκόσμιας Διακυβέρνησης ή Κράτος περιφερειακού/τοπικού δικαίου, καλός αγωγός της αγοράς και της παροχής υπηρεσιών; Οι νόμοι της αγοράς θα μετεξελιχθούν σε κανόνες δικαίου; [Διαβάστε την ομιλία, εδώ]
Λίνα Παπαδοπούλου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ.
Ένα «άλλο» κράτος είναι εφικτό. Τι είδους θέλουμε όμως να είναι αυτό το κράτος; Η πρόταση που υιοθετώ είναι υπέρ ενός «ανοικτού» κράτους. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ας δώσουμε μερικά παραδείγματα: Πρώτον, η Ελλάδα πρέπει να είναι ανοικτή προς τα έξω, προς τον διεθνή χώρο, και πρωτίστως προς τον ευρωπαϊκό. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επιδιώξει με κάθε τρόπο και θυσία να βρεθεί στον «σκληρό πυρήνα» της νέας Ευρώπης που είναι υπό διαμόρφωση, και βεβαίως αυτό σημαίνει και στην Ευρωζώνη. Δεύτερον, προς τα μέσα ένα ανοικτό προς τους πολίτες του κράτος σημαίνει ίσες ευκαιρίες για όλους για συμμετοχή στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας. Το ανοικτό πολιτικό σύστημα προϋποθέτει έναν εκλογικό νόμο που θα ανοίγει το παιχνίδι χωρίς να κλείνει τις δυνατότητες διακυβέρνησης της χώρας. Που θα ανοίγει σε νέους παίκτες και νέους πολιτικούς, νέους όχι μόνον αλλά και ηλικιακά. Σημαίνει όμως και αξιοκρατία, διαφάνεια, ανοικτή διακυβέρνησης, με χρήση της τεχνολογίας και όχι μόνο. Τρίτον, κράτος ανοικτό προς τους «ξένους», με πολιτικές ένταξης, όχι αφομοίωσης αλλά και προστασίας της ανοικτής κοινωνίας. Και διασφάλιση της ανοικτής κοινωνίας, σημαίνει, τέταρτον, πολιτικές συμπεριληπτικές για τους «Άλλους», όσους δεν εντάσσονται κατ’ ανάγκην στο κυρίαρχο πρότυπο εθνοτικά, θρησκευτικά, φυλετικά, σεξουαλικά. Αλλά και για τους οικονομικά αδύναμους, με ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες. Και κατεξοχήν, μία τέτοια υπηρεσία, είναι η ανοικτή εκπαίδευση. Άρα με ανοικτά σχολεία και πανεπιστήμια, καταρχάς κυριολεκτικά αλλά και στο πεδίο της γνώσης, της καινοτομίας, της έρευνας, με σύγχρονες μορφές αποτελεσματικής διοίκησης, με ουσιαστική αξιολόγηση. Τέλος, ανοικτή οικονομία για επενδυτικές δυνατότητες, δυνατότητες εργασίας, χωρίς κλειστά επαγγέλματα και συντεχνίες, με τόνωση της εργασίας.
[Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Νίκος Τέλλης, Καθηγητής Εμπορικού Δικαίου στο ΑΠΘ.
Οι επενδύσεις κατευθύνονται εκεί που υπάρχει εμπιστοσύνη και η εμπιστοσύνη έχει να κάνει με το μέλλον. Άρα με την ασφάλεια δικαίου. Κάτι που μας απασχολεί έντονα είναι η ταχύτητα της δικαιοσύνης καθώς όλοι θέλουμε τα δικαιώματα μας να πραγματώνονται γρήγορα και ειδικά στον τομέα των επιχειρήσεων. Τα μέτρα τα οποία μπορεί να πάρει κανείς είναι τριών ειδών 1.να μειώσει τις αιτίες γένεσης των διαφορών, 2. αξιοποίηση εναλλακτικών τόπων επίλυσης των διαφορών και 3. βελτίωση ταχύτητας και ποιότητας από τη στιγμή που μία υπόθεση έχει μπει στο σύστημα για εκδίκαση.
Σταύρος Τσακυράκης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ.
Στην περίπτωση της δικαστικής εξουσίας άμεση σύνδεση με τον λαό και έλεγχος δεν υπάρχουν, για αυτό πρέπει, τουλάχιστον εμμέσως, να βρεθεί κάποια σύνδεση με τη λαϊκή νομιμοποίηση και κάποιος τρόπος ελέγχου. Στη χώρα μας δικαστές γίνονται όσοι αποφοιτούν από τη Σχολή Δικαστών και μετά διορίζονται αρχίζοντας μια καριέρα που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τη δημοσιοϋπαλληλική. Η μόνη «εξωτερική» παρέμβαση που προβλέπεται στη σύνθεση του δικαστικού σώματος είναι ο διορισμός από το Υπουργικό Συμβούλιο της ηγεσίας των ανώτατων δικαστηρίων. Η επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση που ψηφίστηκε από τον λαό αποτελεί τη μοναδική και έμμεση σύνδεση της δικαστικής εξουσίας με το εκλογικό σώμα. Η συγκεκριμένη συνταγματική ρύθμιση δεν αρκεί για να εξασφαλίσει την επιθυμητή σύνδεση με τον λαό. Θα πρότεινα να επανεξετάσουμε την αποκλειστική «δημοσιοϋπαλληλική» σύνθεση του δικαστικού σώματος, να τη συμπληρώνουμε με διορισμούς κάποιων επιφανών νομικών που δεν έχουν κάνει δικαστική καριέρα. [Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Χαιρετισμός Χρήστου Δερβένη, Αντιπροέδρου του ΔΣ του Κύκλου Ιδεών
Ελλάδα Μετά | Χαιρετισμός Χρήστου Δερβένη from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Γιατί στ’ αλήθεια υπάρχει μεγάλη δυσκολία στο να διατυπωθεί αυτός ο συνεκτικός λόγος στον οποίο αναφέρθηκα για την Ελλάδα ΜΕΤΑ; Αν το συνέδριο αυτό με τον ίδιο τίτλο γινόταν σε μια από τις χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, η ανάγνωση του ΜΕΤΑ θα συνδεόταν με μετανωτερικές αφηγήσεις. Στη χώρα μας όμως η έννοια του ΜΕΤΑ συνδέεται με την προσπάθεια τοποθέτησής της στο πεδίο της νεωτερικότητας, δηλαδή στη σύνδεση της με τη θεωρία της απομάγευσης, της επικράτησης του ορθού λόγου, στη διαμόρφωση των πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών και πολιτισμικών προτύπων που θα οδηγήσει σε μια εξυπαρχής θέσμιση του κράτους και των θεσμών. Θεωρώ αυτή ακριβώς τη διατύπωση το κεντρικό πρόβλημα στην τεράστια δυσκολία στη διαμόρφωση ενός ΜΕΤΑ-αφηγήματος. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]
[ Κύκλος 4 «Η επανάσταση του αυτονόητου-Πεδία ανάπτυξης.» Συντονίστρια η δημοσιογράφος Σοφία Δήμτσα ]
Η Ελλάδα Μετά | Κύκλος 4: Η επανάσταση του αυτονόητου – Πεδία ανάπτυξης from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Γιώργος Βερνίκος, Πρόεδρος της ΟΚΕ.
Η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να είναι αντιμέτωπη με μία ιδιαίτερα ζοφερή πραγματικότητα η οποία ελάχιστα έχει διαφοροποιηθεί από τα δεδομένα εκείνα που οδήγησαν την χώρα στην εποχή των «μνημονίων» και της οικονομικής επιτήρησης. Η ελληνική κρίση χρέους ανέδειξε για πολλοστή φορά τις αδυναμίες και τα διαρθρωτικά προβλήματα του προτύπου οικονομικής μεγέθυνσης που είχε υιοθετηθεί στην χώρα για περισσότερα από 30 χρόνια. Όλοι οι συμμετέχοντες στο σχετικό δημόσιο, αλλά και επιστημονικό διάλογο αποδέχονται την επιτακτική ανάγκη επανακαθορισμού του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Θεμελιώδης προϋπόθεση όμως είναι να διαμορφωθεί μια κουλτούρα διαλόγου και συναίνεσης. Χωρίς κοινωνικό διάλογο δεν μπορεί να υπάρξει Ελλάδα μετά. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ]
Νίκος Διακουλάκης, Σύμβουλος σε θέματα ανάπτυξης και επενδύσεων, πρ.Ειδ.Γραμματέας Υπ.Ανάπτυξης
Είναι αυτονόητα πολλά από αυτά και έχουν επανειλημμένα και μονότονα λεχθεί. Όμως δεν υπάρχει ακόμη κοινή αντίληψη στα αυτονόητα. Η διαβούλευση έχει μόνο τύποις γίνει αποδεκτή στη δημόσια ζωή και γίνεται αντιληπτή, ως ένα επιπλέον γραφειοκρατικό στάδιο, καθώς δεν έχουν προβλεφθεί οι μηχανισμοί που θα την κάνουν ουσιαστική και θα διευκολύνουν μία ευρεία συμμετοχή. Η έννοια της αξιολόγησης έχει ενοχοποιηθεί ξεκινώντας από το επίπεδο της αξιολόγησης εργαζομένων και δομών στο δημόσιο. Η δυσπιστία αυτή μετατρέπεται εύκολα σε πλήρη απουσία λογοδοσίας σε όλα τα επίπεδα δραστηριοτήτων στα οποία εμπλέκεται ο δημόσιος τομέας. Επιπλέον υπονομεύει μία σωστή σχέση κράτους επιχειρήσεων και δεν ευνοεί την καινοτομία και τις επενδύσεις που χρειαζόμαστε για το φιλόδοξο στόχο της ανάπτυξης. Αναγκαία λοιπόν για όλα αυτά η επανάσταση του αυτονόητου. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Γιάννης Καλογήρου, Καθηγητής στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, υπεύθυνος μονάδας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας στο Πολυτεχνείο.
Ύστερα από μια οκταετία κρίσης, αυτό που εμφανώς λείπει είναι μια αναπτυξιακή στρατηγική που αξιοποιεί τη γνώση και έχει στο επίκεντρό της την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα εντάσεως γνώσης. Ο κεντρικός αναπτυξιακός στόχος είναι η βελτίωση της θέσης του ελληνικού συστήματος παραγωγής και καινοτομίας στον εξελισσόμενο διεθνή καταμερισμό εργασίας. Η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα πρέπει να έρθει στο επίκεντρο. Αυτή η επιδίωξη συνδέεται τόσο με την τεχνολογική και οργανωτική αναβάθμιση των υφιστάμενων επιχειρήσεων όσο και με τη δημιουργία νέων επιχειρήσεων σε όλους τους κλάδους και σε συγκεκριμένα τμήματα αλυσίδων παραγωγής αξίας, όπου υπάρχουν αξιόλογες δυνατότητες και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Όμως, η ποιοτική οικονομική ανάπτυξη απαιτεί κατεύθυνση, ιεραρχήσεις, αποφάσεις και ικανότητες για την κατανόηση και τη δυναμική παρουσία του ελληνικού παραγωγικού και επιχειρηματικού συστήματος στη μελλοντική τεχνολογική εξέλιξη και στις αλλαγές που συντελούνται διεθνώς. Προϋποθέτει τη συνεργασία των φορέων παραγωγής και αξιοποίησης της γνώσης: των πανεπιστημίων, των επιχειρήσεων και ενός αποτελεσματικού και αποδοτικού κράτους.
[ Παρουσίαση power point: https://www.slideshare.net/ekyklos/ss-77046068 ]
Κώστας Καρτάλης, Καθηγητής Περιβάλλοντος στο ΕΚΠΑ
Όσο ο χωρικός σχεδιασμός δεν είναι πλήρης και αναθεωρημένος και οι χρήσεις γης αποσαφηνισμένες - όπως εν γένει συμβαίνει σήμερα - δεν υπάρχει ασφάλεια δικαίου για τις επενδύσεις, γεγονός που αναπόφευκτα περιορίζει την αναπτυξιακή δυναμική. Ο χωρικός σχεδιασμός θα πρέπει να οδηγεί σε εξειδίκευση προτεραιοτήτων ανά περιφέρεια και συμπληρωματικότητα των αναπτυξιακών στόχων των περιφερειών. Είναι αναγκαίες επίσης διαπεριφερειακές συνεργασίες ώστε να προκύψει έμμεση μεγέθυνση των επιχειρήσεων μέσα από αλυσίδες αξίας, γεγονός που τις καθιστά περισσότερο ανταγωνιστικές και εν τέλει ανθεκτικές στην κρίση. Τέλος ο χωρικός σχεδιασμός ως ρυθμιστικό εργαλείο, θα πρέπει να οδηγήσει σε λιγότερες και μεγαλύτερες περιφέρειες (ώστε να είναι σε θέση να συμμετέχουν με αξιώσεις σε αναπτυξιακά σχέδια που εξελίσσονται στην ευρύτερη περιοχή) και σε μορφές μητροπολιτικής διοίκησης για τα μεγάλα αστικά κέντρα.
[Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Αλέκος Κρητικός, τέως πρόεδρος του ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων - πρωήν ΓΓ Βιομηχανίας
Χωρίς να παραγνωρίζεται τη σημασία άλλων παραγόντων και προϋποθέσεων ανάπτυξης, εστιάζουμε στις ΑΞΕ επειδή, όπως έχει υποστηριχθεί, χωρίς να αμφισβητηθεί, η οικονομία μας για να ανακάμψει, χρειάζεται μέσα στην επόμενη πενταετία ένα «επενδυτικό σόκ» 100 δισ.€ ( η PWC ανέβασε πρόσφατα τον «λογαριασμό» σε 268 δισ. €), δηλαδή πολλές εγχώριες και κυρίως, ξένες άμεσες επενδύσεις. Που, με τη σειρά τους, προϋποθέτουν σταθερό μακροοικονομικό και φορολογικό πλαίσιο, πολιτική σταθερóτητα και φερεγγυότητα και, γενικότερα, ευνοϊκό περιβάλλον σε ό,τι αφορά θεσμούς, δημόσια διοίκηση, υποδομές, αγορά εργασίας, κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό, υγιές τραπεζικό σύστημα. Είναι έως αφελές να θεωρούμε ότι εξαντλήσαμε τα περιθώρια της ύφεσης και, ως εκ τούτου, έρχεται νομοτελειακά η ανάπτυξη. Δεν υπάρχει νομοτέλεια σύμφωνα με την οποία η καταστροφή λειτουργεί δημιουργικά. Η δημιουργία προκύπτει με βούληση, γνώση, σχέδιο. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Θανάσης Τσαυτάρης, πρώην Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Ομότιμος Καθηγητής του ΑΠΘ.
Η γεωργία με την ευρύτερη της έννοια δηλαδή μαζί με την κτηνοτροφία, αλιεία, υδατοκαλλιέργειες, μελισσοκομεία και άλλους τομείς, μπορεί να βοηθήσει στη γρήγορη ανάπτυξη και εξόδου από την κρίση, λαμβάνοντας υπόψη τη μαζική φυγής νέων από την Ελλάδα. Σε αντίθεση με άλλες μορφές απασχόλησης, η γεωργία, γενικότερα ο αγροτοδιατροφικός τομέας συμπεριλαμβανομένης της όλης της μεταποιητικής βιομηχανίας αγροτικών προϊόντων , μπορεί να δώσει δουλειά σε χιλιάδες χέρια. Αν δεν καταφέρουμε στα επόμενα χρόνια να δώσουμε στους μισούς από τους 1.000.000 ανέργους δουλειά δεν υπάρχει περίπτωση να βγούμε από τα αδιέξοδα. Ο πρωτογενής τομέας ιστορικά επέτρεψε στη χώρα να επανεκκινήσει μετά από όλες τις προηγούμενες κρίσεις. Τώρα ο αγροτοδιατροφικός τομέας πρέπει να αξιοποιήσει τις ταχύτητες εξελίξεις και τα συμπεράσματα της επιστημονικής έρευνας και της τεχνολογίας. Ο τομέας έχει ανάγκη καινοτομιών ειδικά σύγχρονων καινοτομιών σχετικών με τη λεγόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση, των λεγομένων ψηφιακών τεχνολογιών συμπεριλαμβανομένων των μεταγονιδιακών. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
[ Παρουσίαση power point https://www.slideshare.net/ekyklos/ss-77100849 ]
Παρεμβάσεις.
Ανδρέας Ανδρεάδης, Διευθύνων Σύμβουλος Sani-Ικος Group.
Το παράδειγμα της επέκτασης του ομίλου Sani- Ikos την περίοδο της κρίσης ειναι χαρακτηριστικό της αντοχής και των δυνατοτήτων του τουριστικού τομέα στην Ελλάδα . Αν ένας επιχειρηματίας αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα μπορεί να μεγαλώσει τη δουλειά του νομίζω ότι μπορεί να τα καταφέρει σε όλο τον κόσμο. Αυτό που πιστεύω ότι λείπει σε αυτή τη χώρα είναι το κοινό όραμα. Η ανάγκη της χώρας για νέους επιχειρηματίες που αναλαμβάνουν ρίσκο είναι επιτακτική.
Θανάσης Βάκαλης, Πρόεδρος του ΘΕΣγαλα.
Το ερώτημα αν είμαστε κοντά στην εθνική αναγέννηση, ή στην εθνική καταστροφή, απαντιέται εύκολα: Είμαστε κοντά στην εθνική καταστροφή. Ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας βιώνει από το 2015 και μετά για δεύτερη φορά μέσα στην κρίση τις επιπτώσεις αυτής της καταστροφής. Η κατάσταση αυτή είναι αναστρέψιμη, μόνο εφόσον επικρατήσουν συνθήκες σταθερότητας, πολιτικής και οικονομικής, που θα επιτρέψουν την προσέλκυση επενδύσεων, ξένων και εγχώριων και θα δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για την επέκταση της μεταποίησης του εξαγωγικού προσανατολισμού της χώρας. Όλα αυτά όμως μπορούν να συμβούν με την προϋπόθεση να επανακτήσουμε την εμπιστοσύνη μας στις υγιείς δυνάμεις της κοινωνίας και της οικονομίας οι οποίες θα υλοποιήσουν ένα στρατηγικό σχέδιο που θα εγγυάται το μέλλον. Η οικονομική συγκυρία δεν είναι καθόλου θετική. Η πολιτική συγκυρία επίσης. Νομίζω είναι πλέον κοινός τόπος σε όλους μας, ότι οι σοβαροί αναλυτές, πολλοί εκ των οποίων βρίσκονται μαζί μας αυτό το διήμερο γνωρίζουν και προτείνουν τι πρέπει να γίνει για την επόμενη ημέρα. Το ζήτημα είναι με ποιόν τρόπο - πρακτικά - θα γίνουν οι αλλαγές και κυρίως ποιος ή ποιοι θα αναλάβουν να τις υλοποιήσουν. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Τάσος Γιαννίτσης, Ομότιμος καθηγητής ΕΚΠΑ- πρώην υπουργός .
Η εκδήλωση αυτή έθεσε και το ερώτημα, γιατί ενώ λέγονται πολλά και σωστά, γίνονται λίγα ή τίποτα. Υπάρχει μια σίγουρη –όχι η μόνη- απάντηση: Η αδιαφορία. Γιατί; Το κράτος με όσα έκανε και κάνει είναι ίσως ο πιο κρίσιμος γενεσιουργός παράγοντας της κρίσης. Πολλά όμως από όσα προτείνονται, αναγκαστικά περνούν από το Κράτος. Το Κράτος καλείται να έρθει σε σύγκρουση με τον εαυτό του, τα συμφέροντα, τις ισχυρές δυνάμεις και τους συσχετισμούς, που κυριαρχούν μέσα και πίσω του, τα λάθη του. Και το μεγάλο ερώτημα είναι πώς μπορεί το αίτιο που προκάλεσε το αιτιατό να γίνει ταυτόχρονα και ο πολέμιός του. Η απάντηση είναι προφανής. Είδα επίσης, ότι στο κείμενο του κύκλου Ιδεών για τη σημερινή εκδήλωση τίθεται το ερώτημα αν οι Ελληνες και Ελληνίδες μπορούν να ξαναονειρευτούν. Πιστεύω ότι μπορούν -αν ξεφύγουν από την παγίδα της θυματοποίησης και αν οι υπνοβάτες ξυπνήσουν. Δεν εννοώ να ονειρευτούν τις 1000 και Μια νύχτες. Όμως, δεν μπορούν να μείνουν μόνοι τους. Το πολιτικό σύστημα που τους στέρησε αυτή τη δυνατότητα για τόσα χρόνια έχει την οδυνηρή υποχρέωση να κάνει ξανά εφικτό ένα τέτοιο όνειρο. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Θεόδωρος Φέσσας, Πρόεδρος ΣΕΒ.
Ας απελευθερώσουμε την οικονομία (από περιττούς κανόνες και κόστη) ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός. Η πολιτική εξυπηρέτηση μικροσυμφερόντων μπορεί να φέρνει ψήφους αλλά εμποδίζει τις καλές επιχειρήσεις να μεγαλώσουν. Η ανάπτυξη όμως προϋποθέτει τη λειτουργία μεγάλων επιχειρήσεων, γιατί η κλίμακα επιτρέπει στις επιχειρήσεις να γίνουν ανταγωνιστικές… Η χώρα μας πρέπει να παράξει τα πρωτογενή πλεονάσματα που υπέγραψε, αλλιώς δεν θα έχουμε καμία αξιοπιστία προς τους εταίρους μας. Υπερφορολόγηση, αβεβαιότητα και κρατικίστικη νοοτροπία λειτουργούν ως φραγμοί ανάπτυξης.
[ Κύκλος 5: «Το διανοητικό κεφάλαιο υπό συνθήκες τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης» Συντονιστής Πέτρος Καβάσαλης ]
Η Ελλάδα Μετά | Κύκλος 5: Το διανοητικό κεφάλαιο υπό συνθήκες τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Γιάννης Μαστρογεωργίου, Διευθυντής του ΔΙΚΤΥΟΥ για τη μεταρρύθμιση.
Αν έδινα έναν τίτλο σήμερα αυτός θα ήταν «το μέλλον μπαίνει…στον αυτόματο» Η λεγόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση έχει ως πυρήνα της τον συνδυασμό της δύναμης της αυτο-εκπαίδευσης των ίδιων των μηχανών (Machine Learning), της επιστήμης των Δεδομένων (Data Science) και της Τεχνητής Νοημοσύνης (Αrtificial Intelligence) που αθροιστικά δημιουργούν τεράστιες προκλήσεις και ευκαιρίες. Η τεχνητή νοημοσύνη όχι μόνο θα μεταλλάξει την βιομηχανία, αλλά θα δοκιμάσει τις κοινωνικές, πολιτικές, στρατιωτικές και γεωπολιτικές σχέσεις, και θα επαναχαράξει τη σχέση ανθρώπου – μηχανής· μία σχέση που θα είναι περίπλοκη, καθώς δεν θα φέρει μόνο την αντικατάσταση του πρώτου από τα ρομπότ, αλλά και την συνεργασία μεταξύ τους. Και αυτή η εξέλιξη ανοίγει έναν τεράστιο ορίζοντα φιλοσοφικών, κοινωνικών σχέσεων που θα εξεταστούν υπό νέο πρίσμα. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
Αχιλλέας Γραβάνης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης, ερευνητής ΙΤΕ.
Η διεθνής πρακτική τα πανεπιστήμια να συνεργάζονται με την οικονομία, να την τροφοδοτούν με καινοτομία και να συμμετέχουν στην παραγωγή πλούτου και νέων θέσεων εργασίας απουσιάζει από την χώρα μας. Οι μεγάλες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας αναπτύσσουν πλέον ερευνητικά εργαστήρια αιχμής μέσα στις πανεπιστημιουπόλεις και κλείνουν τα δικά τους. Το 60% των φαρμάκων στις ΗΠΑ και το 20% στην Ευρώπη έχει αναπτυχθεί σε ακαδημαϊκά ερευνητικά εργαστήρια. Ιδεοληψίες και αναχρονισμοί έχουν κρατήσει το ελληνικό πανεπιστήμιο περίκλειστο και σε απόσταση από το οικονομικό γίγνεσθαι και την επιχειρηματικότητα. Στον χώρο της βιοτεχνολογίας οι μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες υπολογίζεται ότι επενδύουν κάθε χρόνο σε κοινά προγράμματα έρευνας και καινοτομίας με τα πανεπιστήμια πάνω από 65 δισεκατομμύρια δολάρια (outsourcing). Η χώρα μου οφείλει να είναι παρούσα σε αυτήν την έκρηξη επενδύσεων τεχνολογίας. Διαθέτει εξαιρετικό, διεθνώς ανταγωνιστικό επιστημονικό προσωπικό στα ΑΕΙ και στα Ερευνητικά της Κέντρα το οποίο μόνο την τελευταία 5ετια έχει φέρει από ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα 1,1 δισεκατομμύρια Ευρώ. Οι ελληνικές εταιρείες επίσης και οι τράπεζες πρέπει να δημιουργήσουν τα κατάλληλα επενδυτικά εργαλεία (venture capitals) για την χρηματοδότηση κοινών ερευνητικών έργων και κοινών εταιριών τεχνοβλαστών (spinoffs, startups) μέσα στα πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά μας Κέντρα. Η χώρα μας οφείλει να μιμηθεί το παράδειγμα αντίστοιχων μικρών χωρών με εξαιρετικό ανθρώπινο κεφάλαιο, όπως το Ισραήλ, η Ολλανδία και οι σκανδιναβικές χώρες. Ο Νόμος 4009/2011 για τα ΑΕΙ παρέχει όλο το θεσμικό καθεστώς για την διευκόλυνση αυτών των επενδύσεων με την σύσταση στα πανεπιστήμια των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) που εμπεριέχουν τους ΕΛΚΕ και τις εταιρείες διαχείρισης και αξιοποίησης της περιουσίας των ΑΕΙ. Τα πανεπιστήμια μας δεν χρειάζονται νέο Νόμο αλλά την εφαρμογή με τις απαραίτητες διορθώσεις του υπάρχοντος νόμου 4009/2011 που ψηφίστηκε από 255 Βουλευτές! Σημαντική επίσης συνεισφορά οφείλουν να έχουν και οι φοιτητές, καθηγητές και ερευνητές των ΑΕΙ μας με την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Οφείλουν να βοηθήσουν την χώρα να βγει από την οικονομική κρίση με την παραγωγή πλούτου και νέων θέσεων εργασίας.
[Παρουσίαση power point: https://www.slideshare.net/ekyklos/ss-77046129 ]
Ιωακείμ Γρυσπολάκης, Ομότιμος Καθηγητής και πρώην πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει πορεία αν θέλει να επιζήσει και να εξορθολογήσει τη γεωγραφία και τη αριθμητική του Πανεπιστημαικού χώρου. Στην Τριτοβάθμια Ανώτατη Εκπαίδευση, και ιδιαίτερα στα πανεπιστήμια, εισάγεται δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό νέων ανθρώπων, ενώ στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ένα μικρό ποσοστό. Πρέπει να διοχετευθεί το μεγαλύτερο μέρους του πληθυσμού ηλικίας 18-23 ετών σε τριετούς φοίτησης ΤΕΙ και σε Μεταλυκειακά Επαγγελματικά Κέντρα και, ταυτόχρονη, να γίνει δραστική μείωση του φοιτητικού πληθυσμού στα πανεπιστήμια. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]
[ Παρουσίαση power point: https://www.slideshare.net/ekyklos/ss-77046283 ]
Βάσω Κιντή, Καθηγήτρια Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ.
Η δημιουργικότητα δεν εξαρτάται τόσο από τη φαντασία και την ελευθερία όσο από την πειθαρχία και τη συγκλίνουσα σκέψη (convergent thinking) στην επιστημονική πρακτική. Είναι όροι για την καινοτομία. Τι μπορούμε να κάνουμε στα πανεπιστήμια για να μπορούμε να ανταποκριθούμε στις εξελίξεις; Να έχουμε πειθαρχημένα προπτυχιακά προγράμματα αλλά και ευελιξία στον σχηματισμό προγραμμάτων ώστε να ανταποκρινόμαστε στις εξελίξεις αλλά και για να συμβάλλουμε σε αυτές.. Να μην βλέπουμε την εξειδίκευση (δημιουργία νέων disciplines) ως πρόβλημα ή παρακμή. Στην επιστήμη η εξειδίκευση είναι το αντίστοιχο της ειδογένεσης στη βιολογία. Είναι μοχλός /τρόπος ανάπτυξης.
[Παρουσίαση power point: https://www.slideshare.net/ekyklos/ss-77046339 ]
Σταμάτης Φασουλής, Σκηνοθέτης και Ηθοποιός
Τα νέα παιδιά ζούνε σε μία προστατευτική γυάλα. Είναι απαράδεκτο αυτό που γίνεται στη παιδεία είναι κανονικός σκοταδισμός. Εξειδικεύοντας συνέχεια τη γνώση γεγονός, αυτό σκοτώνει την επαφή με τα πράγματα και σε κάνει ένα ρομπότ πριν το ρομπότ που βλέπεις να έρχεται.
Παρεμβάσεις.
Παυλάκης Γιώργος, Γιατρός – Ερευνητής
Η Ελλάδα πρέπει να μην καταστρέφει όλες τις προσπάθειες που γίνονται κατά καιρούς και να μην κάνει τα εύκολα δύσκολα. Η χώρα μπορεί να εκμεταλλευτεί το ελληνικό επιστημονικό δυναμικό που ζει στο εξωτερικό. Να μην «κλωτσάει την καρδάρα με το γάλα», να μην κάνει τα εύκολα δύσκολα. Να σταματήσει αυτή τη Σισύφεια συμπεριφορά.
Γιάννης Ζαούδης, Συνιδρυτής της Pollfish
Οι περισσότεροι πελάτες μας είναι από το εξωτερικό οπότε σαφώς και τα χρήματα που έρχονται είναι χρήματα τα οποία δεν υπήρχαν στην ελληνική οικονομία με άλλο τρόπο. Αυτό είναι μετρήσιμο όπως μετρήσιμες είναι και οι εξειδικευμένες θέσεις εργασίας που δημιουργούν οι εταιρείες start-ups.
Γρηγόρης Φαρμάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της AGILIS SA Statistics and Informatics.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις συνεργάζονται με τα Πανεπιστήμια, και μάλιστα αναγκαστικά και σε μεγάλο βαθμό: αξιοποιούν το βασικότερο προϊόν τους, τους αποφοίτους τους. Και είναι μάλιστα αυτή μια συνεργασία αναγκαστική (καθώς η ανώτατη εκπαίδευση δεν είναι ελεύθερη στο κράτος μας) και γι’ αυτό άνιση. Εκεί υπάρχει το σοβαρότερο πρόβλημα, από εκεί θα έπρεπε να ξεκινήσουμε κανονικά. Το ερώτημα γεννάει αμέσως ένα άλλο, ίσως ουσιαστικότερο: «Υπό συνθήκες τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης», ποιες είναι οι γνώσεις, οι ικανότητες, ο τρόπος σκέψης που θα έχει ανάγκη η οικονομία, και που θα πρέπει να δίνουν τα πανεπιστήμια στους αποφοίτους τους;
Γιώργος Καλαμαράς, Διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης Data Verse Ltd.
Το κράτος ξοδεύει πολλά για προμήθειες προϊόντων υπηρεσιών και έργων και αναλώνει αδικαιολόγητα πολύ μεγάλο χρόνο για διαδικασίες που κοστίζουν ακριβά χωρίς να υπάρχει η ανάλογη ποιότητα και όφελος για την κοινωνία και ευρύτερα για την οικονομία. Η γραφειοκρατία, η πολυνομία, η έλλειψη κωδικοποίησης και η πολυπλοκότητα του θεσμικού πλαισίου, όπως ερμηνεύεται και μεταφέρεται στην πρακτική του ελληνικού κράτους, αποτελούν τα εμπόδια για να προχωρήσουμε με ταχύτητα στο μέλλον, και λειτουργούν τελικά σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος. Αναθεωρώντας πρακτικές και με αξιοποίηση των τεχνολογιών της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης μπορούμε να βρούμε εναλλακτικές λύσεις που θα οδηγήσουν σε ένα πιο αποτελεσματικό και έξυπνο κράτος
Βαλεντίνος Τζέκας, Ιδρυτής FightHoar.com, φοιτητής ΠαΜακ εφαρμοσμένης πληροφορικής.
Το κράτος ξοδεύει πολλά όπως υπηρεσίες και έργα που κοστίζουν ακριβά χωρίς να υπάρχει η ανάλογη ποιότητα και όφελος για την κοινωνία και ευρύτερα για την οικονομία. Η γραφειοκρατία, η πολυνομία, η έλλειψη κωδικοποίησης και η πολυπλοκότητα του θεσμικού πλαισίου, όπως ερμηνεύεται και μεταφέρεται στην πρακτική του ελληνικού κράτους, αποτελούν τα εμπόδια για να προχωρήσουμε με ταχύτητα στο μέλλον, και λειτουργούν τελικά σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος. Η δημιουργία του αλγορίθμου για τον έλεγχο των fake news ,δείχνει τη σημασία μια καλά στοχευμένης ιδέας που παράγει πρακτικό αποτέλεσμα
[Κύκλος 6 «Μπορούν οι Ελληνίδες και Έλληνες να ξαναονειρευθούν; - Ένα νέο εθνικό αίτημα 200 χρόνια μετά»]
«Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ», Μπορούν οι Ελληνίδες και Έλληνες να ξαναονειρευθούν; from Evangelos Venizelos on Vimeo.
Στέλιος Ράμφος
Ο Έλληνας σκέφτεται με τον όρο θέλω και όχι με τον όρο είναι. Για ένα καλύτερο μετά το οποίο μας ενδιαφέρει θα πρέπει κανείς να γνωρίζει το χειρότερο πριν. Για να ονειρευτούμε πρέπει να μην φαντασιωνόμαστε.
Ευάγγελος Βενιζέλος
Το αίτημα της επανάστασης της ανεξαρτησίας ήταν η δημιουργία ενός εθνικού κράτους δυτικού τύπου. Δυτικές ήταν στη συνέχεια όλες οι στρατηγικές επιλογές που οδήγησαν στην εθνική ολοκλήρωση και έφεραν την χώρα στην ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ. Μπορεί να υπάρχει ένας ανατολικός αταβισμός, όμως εντέλει η στρατηγική κατεύθυνση ήταν πάντα δυτική. Το «ονειρεύεσθαι» ως συλλογική εθνική διεργασία, όταν παράγει αποτέλεσμα, έχει έντονα ορθολογικά χαρακτηριστικά.
Μαντζώρου Μαρία, δημοσιογράφος.
Για τις φωτογραφίες της εκδήλωσης δείτε εδώ