Κάθε χρόνο όπως και φέτος η 24η Ιουλίου είναι μία σημαντική μέρα για όλο το πολιτικό σύστημα και για κάθε πολίτη ξεχωριστά καθώς σηματοδοτεί την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
Οι δηλώσεις και οι δεξιώσεις έχουν γίνει πλέον θεσμός για να θυμούνται όλοι πώς αποκαταστάθηκε η δημοκρατίας μας με βάση τις δύσκολες ημέρες της δικτατορίας.
Το σίγουρο είναι ότι 43 χρονιά μετά, το βιοτικό επίπεδο του Έλληνα έχει ανέβει σημαντικά, παρά τα δύσκολα χρόνια της κρίσης και των Μνημονίων που ακολούθησαν. Είχαμε εναλλαγές εκλεγμένων κυβερνήσεων, η χώρα έγινε μέλος της ΕΕ αλλά και της Ευρωζώνης και ενίσχυσε σε μεγάλο βαθμό τις δημόσιες υποδομές της όσο και τις επενδύσεις από το εξωτερικό με την συνδρομή των κονδυλίων της ΕΕ.
Παρ’όλα αυτά υπάρχουν ακόμη αναπάντητα ερωτήματα όσον αφορά την ποιότητα της δημοκρατίας στην Ελλάδα και το τί είδους διακυβέρνηση επιθυμούν οι Έλληνες πολίτες.
Ένα σημείο το οποίο σίγουρα πρέπει να τονιστεί, είναι η πλήρης διάκριση των εξουσιών όχι μόνο συνταγματικά καθώς αυτό είναι κατοχυρωμένο αλλά και στην πράξη της διακυβέρνησης και μέσω των νόμων που ψηφίζονται στο Κοινοβούλιο.
Η πλήρης ανεξαρτησία και η διάκριση των εξουσιών, νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής, έχει ακόμα δρόμο να διανύσει μέχρι να επιτευχθεί, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές κατά την διάρκεια της μεταπολίτευσης που οι κυβερνήσεις επιχείρησαν παρεμβάσεις προς την δικαιοσύνη, ώστε να κερδίσουν την εύνοια των πολιτών μέσω συγκεκριμένων αποφάσεων, φθάνοντας βέβαια και στην σημερινή κυβέρνηση που έχει ανοίξει ολομέτωπη σύγκρουση με την δικαστική εξουσία, σχολιάζοντας κάθε απόφαση οικονομικής ή ποινικής φύσεως επικαλούμενη κάθε φορά την κοινή γνώμη, χωρίς στοιχεία και επιχειρήματα.
Ένα επίσης βασικό συστατικό της μεταπολίτευσης το οποίο αν και έχουν γίνει κάποια βήματα προς μία πιο ευρωπαϊκή κατεύθυνση, φαίνεται να μην επαρκεί, είναι το πελατειακό σύστημα που εξακολουθεί να ισχύει μεταξύ πολιτικών, βουλευτών, πολιτευτών, υπουργών, δημάρχων και απλών πολιτών.
Η διάκριση των εξουσιών έχει ακόμα δρόμο να διανύσει μέχρι να επιτευχθεί.
Η υπόσχεση του διορισμού που εκ των συνθηκών του Μνημονίου μειώθηκε δραματικά, εφόσον δεν φρόντισε το ίδιο το κράτος δια των εκπροσώπων του να προστατεύσει τα δημοσιονομικά του, αντικαταστάθηκε από την υπόσχεση του μετακλητού υπαλλήλου σε όλο το εύρος του δημοσίου τομέα, από υπουργεία μέχρι ειδικούς φορείς και γραμματείες χωρίς λόγο ύπαρξης για την εξυπηρέτηση των Ελλήνων πολιτών.
Συνέπεια και αλληλένδετο στοιχείο με το πελατειακό σύστημα δεν είναι άλλο από την γραφειοκρατία που επικρατεί σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης και αποτελεί ένα από τα σημεία προς βελτίωση της ποιότητας της δημοκρατίας μας όπως λειτουργεί σήμερα.
Η γραφειοκρατία έχει άμεση σχέση με το είδος και το εύρος της δημοκρατίας σε μία χώρα, καθώς στη σωστή της δόση, εξασφαλίζει έναν αποτελεσματικό ελεγκτικό και εγκριτικό μηχανισμό ώστε να λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις, ενώ όταν γίνεται υπερβολική με την κάθε διοικητική βαθμίδα να δύναται ν’αναιρέσει την προηγούμενη μέσω διαρκών επικαλύψεων ρόλων και αρμοδιοτήτων, τότε δεν παράγεται ούτε πολιτική, ούτε απόφαση και δεν παίρνει καμία αξία ο Έλληνας πολίτης όπως επιτάσσει το Σύνταγμα.
Τέλος δεν πρέπει να παραβλέψουμε και τη συστηματική παραβατική συμπεριφορά εδώ και πολλά χρόνια μίας μερίδας πολιτών που με πρόσχημα τη διαμαρτυρία, τη διαδήλωση και τη διαφωνία, καταστρέφουν ασύστολα είτε δημόσια περιουσία, είτε περιουσία φορολογούμενων πολιτών από αυτοκίνητα, σπίτια ή καταστήματα που θα συναντήσουν στο διάβα τους, χωρίς να υπολογίζουν τις συνέπειες και τις ζωές που επηρεάζουν.
Με βάση τα παραπάνω, μπορούμε να πούμε ότι ναι μεν σταδιακά εμπεδώθηκε η δημοκρατία στην χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά τόσο οι συνεχιζόμενες κυβερνητικές παρεμβάσεις στην ανεξαρτησία των θεσμών, όσο η γραφειοκρατία και το πελατειακό σύστημα, σε συνδυασμό με την έλλειψη σεβασμού στην δημόσια περιουσία, δίνουν την αίσθηση μίας ανώριμης δημοκρατίας που δεν έχει κατανοήσει που βαδίζει και ποια είναι εκείνα τα συστατικά που θα κάνουν το ελληνικό κράτος να έχει σοβαρές και ανεξάρτητες δομές ώστε να λειτουργεί με βάση την αξιοκρατία, την ισονομία και ισοπολιτεία ενώπιων όλων.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: The Dream (1932), Pablo Picasso