Είναι κοινός τόπος ότι στη χώρα μας όλοι μιλούν για ένα νέο παραγωγικό μοντέλο το οποίο μπορεί να μεταβάλλει την στρατηγική θέση της χώρας, να την καταστήσει κόμβο όσον αφορά την καινοτομία σε θέματα τόσο τεχνολογικά όσο και ενεργειακά με απώτερο στόχο να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο τις επόμενες δεκαετίες στην ΝΑ Μεσόγειο στην λεγόμενη μεταμνημονιακή εποχή.
Για να αλλάξει όμως η χώρα μας αφενός χρειάζεται αλλαγή κουλτούρας τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, με έμφαση στην εξωστρέφεια, και αφετέρου απαιτείται ν’αναπτύξει δύο πολύ βασικές έννοιες συνολικά στο επιχειρείν, στη δημόσια διοίκηση και στις σχέσεις κράτους-πολίτη-επιχείρησης.
Οι έννοιες αυτές είναι η συν-καινοτομία και η κοινωνική ευαισθησία, οι οποίες μπορεί να είναι φαινομενικά ασύνδετες, όμως ουσιαστικά είναι συμπληρωματικές και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για να βρει ξανά η χώρα μας την χαμένη της ανταγωνιστικότητα διεθνώς.
Για να αλλάξει όμως η χώρα μας αφενός χρειάζεται αλλαγή κουλτούρας.
Με τον όρο συν-καινοτομία, αναφερόμαστε πρωτίστως στη συνεργατική κουλτούρα των επιχειρήσεων με όρους εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, είτε πρόκειται για ένα νέο προϊόν ή υπηρεσία, ή για μία πατέντα που μπορεί ν’αλλάξει την αγορά.
Αν οι επιχειρήσεις κυρίως στους ίδιους κλάδους, είτε σε ομοειδείς, δεν συνεργαστούν για να δημιουργήσουν συνέργειες και οικονομίες κλίμακας, τότε θ’αντιμετωπίζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα προβλήματα ρευστότητας και εισόδου σε νέες αγορές, καθώς δεν θα έχουν την κρίσιμη μάζα που θα τους επιτρέπει να πωλούν και να λανσάρουν εύκολα τα προϊόντα τους, με τρόπο αποτελεσματικό και ανταγωνιστικό.
Η ταχεία προσαρμογή των επιχειρήσεων στις νέες συνθήκες της αγοράς, η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών και η ανάδειξη νέων λειτουργικών μοντέλων όπως και μοντέλων προώθησης και marketing, μπορούν να ανοίξουν νέους δρόμους για την κερδοφορία τους, αλλά και να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας.
Το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας, δεν μπορεί να στηρίζεται σε ένα υφεσιακό θνησιγενές πρότυπο της διαρκούς μείωσης ονομαστικών μισθών και των εκτεταμένων απολύσεων.
Απαιτείται πάνω απ’όλα, εργασιακή ειρήνη, συνεργατικότητα μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, ώστε μέσα από ρεαλιστικά business plans, οι επιχειρήσεις με αιχμή του δόρατος την τεχνολογία και με συμπληρωματικές υπηρεσίες που μπορούν να δημιουργήσουν πολλές φορές από κοινού, να διαδραματίσουν κομβικό ρόλο στο διεθνές επιχειρείν τόσο εντός όσο και εκτός των αγορών της ΕΕ.
Από την άλλη όμως, απαιτείται αντίστοιχη ευελιξία και προσαρμογή του δημοσίου τομέα, ώστε μέσα από σύγχρονες και ταχείες διαδικασίες, να εγκρίνει την μετάλλαξη των επιχειρήσεων τόσο σε χρηματοδοτικό όσο και σε μετοχικό επίπεδο, ώστε να δίνεται η δυνατότητα της άμεσης επανόδου και εξόδου στις διεθνείς αγορές, χωρίς χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Το νέο παραγωγικό μοντέλο της χώρας, δεν μπορεί να στηρίζεται σε ένα υφεσιακό θνησιγενές πρότυπο.
Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται ένα πλαίσιο διαλειτουργικότητας, ταυτόχρονα στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, τόσο με πρωτοβουλίες της κυβέρνησης όσο και των επιχειρήσεων, ώστε μέσω της δημιουργίας νέων προϊόντων και υπηρεσιών και της αποκατάστασης της ρευστότητας, να δημιουργηθεί υπεραξία για την κοινωνία.
Όλα τα παραπάνω βέβαια ενδέχεται ν’αποτελούν κενό γράμμα για μία χρεωκοπημένη οικονομία σαν την ελληνική αν δεν συνοδεύονται από την απαραίτητη κοινωνική ευαισθησία.
Αυτό σημαίνει για παράδειγμα, ενίσχυση των επιχειρήσεων κυρίως σε μεγάλα καινοτόμα projects, όσον αφορά την κοινωνική επιχειρηματικότητα, όπου μπορούν να δημιουργηθούν επιχειρήσεις, εφαρμογές και υπηρεσίες, συμπληρωματικές προς συγκεκριμένα δημόσια αγαθά, όπως για παράδειγμα στην παιδεία και την υγεία, που κρίνουν σε μεγάλο βαθμό και το βιοτικό επίπεδο ενός λαού.
Είναι αδήριτη ανάγκη, η δημιουργία ενός φιλικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην χώρα, όπου η συνεργατικότητα θα υπερτερεί της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής ενώ η κοινωνική ευαισθησία θα κερδίζει σε βάρος της αισχροκέρδιας.
Η συμμετοχή όλων των φορέων, είναι απαραίτητη, με σοβαρούς ελεγκτικούς μηχανισμούς από το κράτος, ώστε να επιτευχθεί η ανάκαμψη και ανάπτυξη στην χώρα μας, με όρους πάντα υγιούς ανταγωνισμού αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο είναι: Richard Estes (1932), Lunch Specials