Δευτέρα, 25 Μαρ 2019

Fake news και νέος ποινικός κώδικας

αρθρο του:

H ενσυνείδητη παραπληροφόρηση μέσω του τύπου και κυρίως πια του διαδικτύου, έχει λάβει χαρακτηριστικά πανδημίας. Μέσα από αυτή δεν εξυπηρετείται μόνο ο ρατσιστικός ή μισαλλόδοξος λόγος και οι θεωρίες συνωμοσίας, αλλά επιπλέον, η αποσταθεροποίηση των πολιτικών αντιπάλων και η υπονόμευση των θεσμών. Αυτό επιτυγχάνεται πρωτίστως μέσα από τη δράση των trolls και την παραγωγή και διάχυση των fake news. Το άρθρο 191 Ποινικού Κώδικα παρέχει τη δυνατότητα να τιμωρηθεί αυτή η διασπορά ψευδών ειδήσεων. Ιδίως μάλιστα όταν διαταράσσεται η δημόσια πίστη.

Για παράδειγμα, στο παρελθόν, με τη χρήση αυτής της διάταξης έχει καταδικαστεί βουλευτής που παραπληροφορούσε δημόσια ότι θρησκευτική μειονότητα στη χώρα μας δεν είχε δίκαιη μεταχείριση από τις ελληνικές κυβερνήσεις, δημοσιογράφος που υποστήριζε ότι μέσω του εμβολιασμού των ανηλίκων οι φαρμακευτικές εταιρίες διασπείρουν μεταδοτικές ή ανίατες ασθένειες, αλλά και εκδότης εφημερίδας που δημοσίευσε ψευδές ρεπορτάζ για αποπλάνηση ανηλίκων και αδράνεια της αστυνομίας.

H ενσυνείδητη παραπληροφόρηση μέσω του τύπου και κυρίως πια του διαδικτύου, έχει λάβει χαρακτηριστικά πανδημίας.

Με το νέο σχέδιο Ποινικού Κώδικα που το αρμόδιο υπουργείο έθεσε σε ηλεκτρονική διαβούλευση το άρθρο 191 τροποποιείται. Αν γίνει νόμος της χώρας, τότε πια όποιος διασπείρει ψευδείς ειδήσεις που μπορεί να ταράξουν τη δημόσια πίστη δεν θα τιμωρείται. Έτσι υπάρχει κίνδυνος να διασπείρονται ψευδείς ειδήσεις λ.χ. για τα πολιτειακά όργανα, τους αρχηγούς των κομμάτων, το κοινοβούλιο, τη δικαιοσύνη, την αστυνομία, το εθνικό σύστημα υγείας χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη τιμωρίας.

Η απουσία διάταξης για την τιμωρία της ενσυνείδητης παραπληροφόρησης μπορεί να συμβάλει έτσι στην αχαλίνωτη επέλαση όσων από την Ελλάδα ή το εξωτερικό παράγουν ψευδείς ειδήσεις. Ειδικά μάλιστα εν όψει εκλογών, αυτό μπορεί να υπονομεύσει ακόμη περισσότερο τη δημοκρατική λειτουργία.

Αυτή η νομοπαρασκευαστική κακοτεχνία πρέπει άμεσα να επανεξεταστεί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Όταν μάλιστα η συγκροτημένη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ομάδα Ειδικών Υψηλού Επιπέδου στην από Μαρτίου 2018 αναφορά της για τη διαδικτυακή παραπληροφόρηση, δίνει έμφαση στην προστασία των δημοκρατικών θεσμών και την αποφυγή της δημόσιας βλάβης (public harm), οποιαδήποτε αντίθετη κατεύθυνση του έλληνα νομοθέτη μπορεί να αποβεί αφενός ευρωπαϊκά ανακόλουθη, αφετέρου εθνικά υπονομευτική των δημόσιων λειτουργιών.-


* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Wassily Kandinsky, The Bird

Σκανδάμης, Μαρίνος

O Μαρίνος Σκανδάμης είναι Δικηγόρος, Διδάκτωρ της Νομικής Σχολής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Τη διδακτορική του έρευνα διεξήγαγε στα πανεπιστήμια Harvard Η.Π.Α. και Αμβούργου Γερμανίας, ενώ έχει κάνει και δημοσιογραφικές σπουδές. Έχει διατελέσει Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και Ειδικός Γραμματέας στο ίδιο Υπουργείο. Έχει εκλεγεί ως Εθνικός Εμπειρογνώμων σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ε.Ε. Είναι μέλος διεθνών και εθνικών επιστημονικών και κοινωνικών φορέων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εγκληματολογία.