Οι περισσότερες επιλογές του Τραμπ για τα υπουργεία της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης, θυμίζουν λίγο το σόου το οποίο παρουσίαζε: τον Υποψήφιο, μια πασαρέλα υποψηφίων με αποκορύφωμα την επιλογή του υπουργού των Εξωτερικών όπου παρέλασαν αρκετοί μνηστήρες.
H επιλογή του Ντοναλντ Τραμπ για το Υπουργείο Αμύνης είναι ο στρατηγός Τζειμς Μάτις, ο λεγόμενος «τρελός σκύλος». Μια επιλογή που δεν συνάδει ασφαλώς με την μέχρι τώρα πρακτική του Τραμπ στην επιλογή υποψηφίων και ίσως δεν ταιριάζει με τον ιδιοσυγκριακά ίδιο καθώς ο Τζέιμς Μάτις είναι όπως αναφέρεται άνθρωπος της σκληρής μελέτης και της αυστηρής πειθαρχίας, αρετών που δεν ταιριάζουν απόλυτα στον χαρακτήρα του προέδρου Τράμπ. Ο Τράμπ βέβαια φαίνεται όμως να έχει πολλούς θαυμαστές στους στρατιωτικούς κύκλους, ιδιαίτερα μετά την περίοδο του πρόεδρου Ομπάμα του οποίου οι σχέσεις με αρκετούς στρατηγούς όπως ο Ντειβιντ Πετρέους, ο Μαικλ Φλίν πέρασαν δύσκολές φάσεις. Έτσι η επιλογή στρατηγών για τις θέσεις του Υπουργού Αμύνης και του Συμβούλου εθνικής ασφαλείας καθησυχάζει και ανακουφίζει τους στρατιωτικούς κύκλους οι οποίοι όχι άδικα μπορούν να αισθάνονται πανίσχυροι με την παρουσία τόσων στρατιωτικών στην διοίκηση Τράμπ. Αυτή είναι η μια πλευρά του νομίσματος διότι η άλλη δείχνει ότι πως θα χειριστεί ο πρόεδρος τις σχέσεις των βετεράνων πολιτικών-στρατιωτικών του με τα ανώτερα κλιμάκια του στρατεύματος των οποίων προΐσταται.
Το μεγαλύτερο ρίσκο που παίρνει ο Τράμπ με την τοποθέτηση των στρατιωτικών είναι ο κίνδυνος (υπερ) πολιτικοποίησης του Αμερικανικού στρατού.
Η επιλογή Μάτις γεννά ερωτήματα για τις λεγόμενες σχέσεις στρατιωτικών-πολιτικών, την σχέση που αφορά δηλαδή τον πολιτικό έλεγχο του στρατού. Ο Τζορτζ Κλεμάνσο έλεγε ότι: «ο πόλεμος είναι πολύ σημαντικός για τον αφήσουμε στους στρατηγούς». Ενώ μην ξεχνάμε ότι στην Αμερική αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων είναι ο πρόεδρος και το Κογκρέσο δίνει την άδεια για την κήρυξη μιας πολεμικής εκστρατείας. Ο Μάτις φαίνεται αρχικά να αντιλαμβάνεται πλήρως αυτή την ρήση του Κλέμανσο και μάλιστα έχει γράψει βιβλίο για τις σχέσεις στρατού-πολιτικών. Η κυβέρνηση Τραμπ θα χρειαστεί την έγκριση της Γερουσίας προκειμένου να άρει την απαγόρευση που ψηφίστηκε το 1947 σύμφωνα με την οποία ένας στρατιωτικός μπορεί να διορισθεί σε πολιτική θέση μετά από περίοδο επτά ετών προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν εμπλέκεται η προηγούμενη ιδιότητα του, ή η περίοδος διοίκησης του στον στρατό με τα νέα του καθήκοντα. Το πιο πιθανό είναι ότι θα αρθεί η απαγόρευση χωρίς πρόβλημα. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι υπάρχει παράδοση στην Αμερικανική πολιτική με βετεράνους στρατιωτικούς να πολιτεύονται, ο Ντουαιτ Αιζενχαουερ, ο Τζορτζ Ουάσιγκτον και πιο πρόσφατα ο Κολιν Πάουλ στην Διοικηση Μπους του Νεότερου και Τζειμς Τζοουνς στην Διοικηση Ομπαμα. Το ιστορικό προηγούμενο δεν μας δίνει συγκεκριμένη άποψη για την απόδοση των βετεράνων στρατιωτικών σε πολιτικές θέσεις. Ο Μπρεντ Σκρουκροφτ σύμβουλος εθνικής ασφαλείας των Προέδρων Φόρντ και Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου ήταν ομολογουμένως εξαιρετικός στα καθήκοντα του, ενώ αντιθέτως ο Αλεξάντερ Χείγκ υπουργός εξωτερικών επί Ροναλντ Ρειγκαν δεν άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις, δημιούργησε αρκετά προβλήματα και μετά από ένα χρόνο παραιτήθηκε.
Ένα σημαντικό θέμα επίσης είναι η διοίκηση ενός υπουργείου. Αρκετοί αναλυτές έχουν αναφέρει ότι ο Μάτις απεχθάνεται σε μεγάλο βαθμό την γραφειοκρατία και τις αντιμαχόμενες φατρίες του υπουργείου Αμύνης οι οποίες μετά από δεκαπέντε χρόνια πολέμων έχουν αποκτήσει τεράστια οικονομική και πολιτική δύναμη.
Το μεγαλύτερο ρίσκο που παίρνει λοιπόν ο Ντόναλντ Τράμπ με την τοποθέτηση των στρατιωτικών είναι ενδεχομένως ο κίνδυνος (υπερ) πολιτικοποίησης του Αμερικανικού στρατού. Ο πρώην αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Μάρτιν Ντέμπσει ανέφερε, σχετικά με τη ανοικτή υποστήριξη στρατιωτικών σε υποψήφιους προέδρους, ότι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν δημοσιοποιούν τις πολιτικές τους απόψεις γιατί δημιουργούν προβλήματα στους μαχόμενους υφισταμένους τους. Το δεύτερο πρόβλημα είναι ότι ανώτεροι στρατιωτικοί ήδη (θα) βλέπουν την πολιτική το επόμενο σκαλοπάτι της καριέρας και εκφράζοντας ανοικτά πολιτικές απόψεις ενδεχομένως να δημιουργήσει προβλήματα στο στράτευμα. Το τρίτο και μεγαλύτερο μακροπρόθεσμο πρόβλημα είναι ότι οι μελλοντικοί πρόεδροι να διαλέγουν υποψηφίους στρατιωτικούς για πολιτικές θέσεις με βάση το αν συμφωνούν μαζί τους ή όχι.
Αυτά τα θέματα αν και δεν είναι ζητήματα επικαιρότητας αποτελούν ίσως σε μακρύ ορίζοντα την θεσμική βάση της δημοκρατίας, ιδιαίτερα σε μια χώρα όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες όπου το σύστημα αντίβαρων και ελέγχων θεωρείτο πανίσχυρο. Μένει να δούμε στην πράξη αν απειλείται ή όχι από την προεδρία Τράμπ.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Charles Weisgerber's 1893 painting of The Birth of Our Nation's Flag