Κύκλος 3: «Ένα άλλο Κράτος είναι εφικτό- Οι θεσμικές προϋποθέσεις» Συντονιστής ο δημοσιογράφος Πάσχος Μανδραβέλης 

[ Video Blod.gr http://www.blod.gr/lectures/Pages/viewlecture.aspx?LectureID=3537 ] 

Η Ελλάδα Μετά | Κύκλος 3: Ένα άλλο κράτος είναι εφικτό – Οι θεσμικές προϋποθέσεις from Evangelos Venizelos on Vimeo.

Νίκος Αλιβιζάτος, Ομότιμος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ.

Η απλή αναλογική για μία χώρα χωρίς παράδοση ευρύτερων συναινέσεων είναι καταστροφική, δεν είναι αυτός ο τρόπος για την μεταβολή του πολιτικού συστήματος . Είναι όμως η δημιουργία  θεσμικών αντίβαρων· είναι η δημιουργία τέτοιων θεσμών που θα μπορούν να αναχαιτίζουν την εκάστοτε πλειοψηφία ,τη δημοκρατικά νομιμοποιημένη πλειοψηφία που δεν πρέπει να είναι πανίσχυρη. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]

Ξενοφών Κοντιάδης, Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος Τσάτσου.

Το Σύνταγμα θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω ως ανορθολογικό και είναι ένα από τα στοιχεία τα οποία προκάλεσαν την κρίση των θεσμών, την κρίση του κράτους και την κρίση της οικονομίας. Αυτό που έπρεπε να γίνει είναι να χρησιμοποιηθεί ένα εργαλείο το οποίο έχει αξιοποιηθεί διεθνώς και το οποίο αποκαλείται ρυθμιστική γκιλοτίνα· αυτό έχει πάρα πολύ ευεργετικές συνέπειες για τη μείωση της διαφθοράς, γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της επιχειρηματικής αξιοπιστίας αλλά και μεγάλη σημασία για την ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών και του κόστους συναλλαγής με το κράτος. [Διαβάστε την ομιλία εδώ] 

Κώστας Μποτόπουλος, Δρ. Συνταγματικού Δικαίου από το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης.

Ως μοχλός ανάπτυξης το ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να καταστεί πιο αποτελεσματικό σε τέσσερις αλληλοσυμπληρούμενους τομείς: ενδυνάμωση των δημοσίων επενδύσεων, απορρόφηση κοινοτικών πόρων, συμμετοχή στο «πακέτο Γιούνκερ», διευκόλυνση ιδιωτικών επενδύσεων. Για να το επιτύχει αυτό οφείλει να γίνει πιο στοχευμένο, λιγότερο πελατειακό, πιο συνδεδεμένο με τα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων και να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στη διάρθρωση των σχετικών τομέων και στη στελέχωση τους από υψηλών προσόντων και εξειδικευμένο προσωπικό. [ Διαβάστε την ομιλία εδώ] 

Γιάννης Πανούσης, Καθηγητής Εγκληματολογίας στο ΕΚΠΑ.

Το τρίπτυχο «Δημοκρατία – Δικαιώματα – Κράτος Δικαίου» δεν μπορεί να καλύψει το ανολοκλήρωτο των όρων αυτών σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Άλλωστε η ίδια η ολοκλήρωση της παγκοσμιοποίησης μόνο με κοινότητα κρατών δικαίου θα έπρεπε να επιτευχθεί. Είμαστε όμως σε αντίθετη πορεία. Η ανάπτυξη μέσω δικαίου θεωρείται ουτοπία και οι δείκτες ευτυχίας ή δυστυχίας ή προσδοκίας (φτώχεια, ασφάλιση, παιδεία) δεν ενδιαφέρουν κανένα. Ποιο είναι λοιπόν το μέλλον; Νομικοί κλώνοι μιας παγκόσμιας Διακυβέρνησης ή Κράτος περιφερειακού/τοπικού δικαίου, καλός αγωγός της αγοράς και της παροχής υπηρεσιών; Οι νόμοι της αγοράς θα μετεξελιχθούν σε κανόνες δικαίου; [ Διαβάστε την ομιλία εδώ ]

Λίνα Παπαδοπούλου, Αν. Καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ.

Ένα «άλλο» κράτος είναι εφικτό. Τι είδους θέλουμε όμως να είναι αυτό το κράτος; Η πρόταση που υιοθετώ είναι υπέρ ενός «ανοικτού» κράτους. Τι σημαίνει όμως αυτό; Ας δώσουμε μερικά παραδείγματα: Πρώτον, η Ελλάδα πρέπει να είναι ανοικτή προς τα έξω, προς τον διεθνή χώρο, και πρωτίστως προς τον ευρωπαϊκό. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επιδιώξει με κάθε τρόπο και θυσία να βρεθεί στον «σκληρό πυρήνα» της νέας Ευρώπης που είναι υπό διαμόρφωση, και βεβαίως αυτό σημαίνει και στην Ευρωζώνη. Δεύτερον, προς τα μέσα ένα ανοικτό προς τους πολίτες του κράτος σημαίνει ίσες ευκαιρίες για όλους για συμμετοχή στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή της χώρας.  Το ανοικτό πολιτικό σύστημα προϋποθέτει έναν εκλογικό νόμο που θα ανοίγει το παιχνίδι χωρίς να κλείνει τις δυνατότητες διακυβέρνησης της χώρας. Που θα ανοίγει σε νέους παίκτες και νέους πολιτικούς, νέους όχι μόνον αλλά και ηλικιακά. Σημαίνει όμως και αξιοκρατία, διαφάνεια, ανοικτή διακυβέρνησης, με χρήση της τεχνολογίας και όχι μόνο. Τρίτον, κράτος ανοικτό προς τους «ξένους», με πολιτικές ένταξης, όχι αφομοίωσης αλλά και προστασίας της ανοικτής κοινωνίας. Και διασφάλιση της ανοικτής κοινωνίας, σημαίνει, τέταρτον, πολιτικές συμπεριληπτικές για τους «Άλλους», όσους δεν εντάσσονται κατ’ ανάγκην στο κυρίαρχο πρότυπο εθνοτικά, θρησκευτικά, φυλετικά, σεξουαλικά. Αλλά και για τους οικονομικά αδύναμους, με ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και ποιοτικές δημόσιες υπηρεσίες. Και κατεξοχήν, μία τέτοια υπηρεσία, είναι η ανοικτή εκπαίδευση. Άρα με ανοικτά σχολεία και πανεπιστήμια, καταρχάς κυριολεκτικά αλλά και στο πεδίο της γνώσης, της καινοτομίας, της έρευνας, με σύγχρονες μορφές αποτελεσματικής διοίκησης, με ουσιαστική αξιολόγηση. Τέλος, ανοικτή οικονομία για επενδυτικές δυνατότητες, δυνατότητες εργασίας, χωρίς κλειστά επαγγέλματα και συντεχνίες, με τόνωση της εργασίας.
[ Διαβάστε την ομιλία εδώ] 

Νίκος Τέλλης, Καθηγητής Εμπορικού  Δικαίου στο ΑΠΘ.

Οι επενδύσεις κατευθύνονται εκεί που υπάρχει εμπιστοσύνη και η εμπιστοσύνη έχει να κάνει με το μέλλον. Άρα με την ασφάλεια δικαίου. Κάτι που μας απασχολεί έντονα είναι η ταχύτητα της δικαιοσύνης καθώς όλοι θέλουμε τα δικαιώματα μας να πραγματώνονται γρήγορα και ειδικά στον τομέα των επιχειρήσεων. Τα μέτρα τα οποία μπορεί να πάρει κανείς είναι τριών ειδών 1.να μειώσει τις αιτίες γένεσης των διαφορών, 2. αξιοποίηση εναλλακτικών τόπων επίλυσης των διαφορών και 3. βελτίωση ταχύτητας και ποιότητας από τη στιγμή που μία υπόθεση έχει μπει στο σύστημα για εκδίκαση.

Σταύρος Τσακυράκης, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο ΕΚΠΑ.

Στην περίπτωση της δικαστικής εξουσίας άμεση σύνδεση με τον λαό και έλεγχος δεν υπάρχουν, για αυτό πρέπει, τουλάχιστον εμμέσως, να βρεθεί κάποια σύνδεση με τη λαϊκή νομιμοποίηση και κάποιος τρόπος ελέγχου. Στη χώρα μας δικαστές γίνονται όσοι αποφοιτούν από τη Σχολή Δικαστών και μετά διορίζονται αρχίζοντας μια καριέρα που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τη δημοσιοϋπαλληλική. Η μόνη «εξωτερική» παρέμβαση που προβλέπεται στη σύνθεση του δικαστικού σώματος είναι ο διορισμός από το Υπουργικό Συμβούλιο της ηγεσίας των ανώτατων δικαστηρίων. Η επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης από την κυβέρνηση που ψηφίστηκε από τον λαό αποτελεί τη μοναδική και έμμεση σύνδεση της δικαστικής εξουσίας με το εκλογικό σώμα. Η συγκεκριμένη συνταγματική ρύθμιση δεν αρκεί για να εξασφαλίσει την επιθυμητή σύνδεση με τον λαό. Θα πρότεινα να επανεξετάσουμε την αποκλειστική «δημοσιοϋπαλληλική» σύνθεση του δικαστικού σώματος, να τη συμπληρώνουμε με διορισμούς κάποιων επιφανών νομικών που δεν έχουν κάνει δικαστική καριέρα. [Διαβάστε την ομιλία εδώ]