Μερικές φορές για να αναγνώσεις το μέλλον, οφείλεις να κοιτάς το παρελθόν και να διδάσκεσαι από αυτό. Όχι για να το επαναλαμβάνεις απαραίτητα, αλλά για να πατάς πάνω στις σταθερές που αυτό έχει δημιουργήσει. Είναι η ώρα πλέον, για την ελληνική Σοσιαλδημοκρατία να αναγνώσουμε τα παρελθόν του χώρου και να βασιστούμε σε βασικές επιλογές που χάρισαν στον χώρο προοπτική, πραγματική ανανέωση και πολιτική παρέμβαση.
Για να αναγνώσεις το μέλλον, οφείλεις να κοιτάς το παρελθόν και να διδάσκεσαι.
Ας δούμε λίγο την πρόσφατη πολιτική Ιστορία της Σοσιαλδημοκρατίας με δυο παραδείγματα:
Το 1969, στη Γαλλία, το πολιτικό κόμμα SFIO ( Section Française de l' Internationale Ouvrière ) των Ζάν Ζορές και Λέον Μπλούμ, έχοντας πάρει μόλις 5% στις πρόσφατες Εθνικές Εκλογές και μπροστά στην εξαΰλωση του, προχώρησε σε δραστικές και πολυεπίπεδες αλλαγές. Μεταξύ άλλων μετονομάστηκε σε PSF (Parti Socialiste Français). Στην πορεία, στο Σοσιαλιστικό Κόμμα της Γαλλίας συνετάχθησαν πολιτικές κινήσεις, όμιλοι προβληματισμού, μικρότερα πολιτικά μορφώματα και αξιόλογα στελέχη του χώρου. Οι προσθήκες αυτές πρόσφεραν προτάσεις, θέσεις, ιδέες και πρόσωπα, και τον φρέσκο αέρα που χρειαζόταν ο πολιτικός χώρος για να καταστεί κυρίαρχος πολιτικός παίκτης τα επόμενα χρόνια στη Γαλλία αλλά και στην Ευρώπη.
Όλη η διαδικασία κατέληξε στο Épinay-sur-Seine, στα βόρεια προάστια του Παρισιού. Στο Συνέδριο εκείνο, εκλέχθηκε Γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Γαλλίας ο Φρανουσά Μιτεράν, μια σχεδόν εξωσυστημική επιλογή για την εποχή εκείνη και για την ανθρωπογεωγραφία του χώρου. Την πορεία και του Σοσιαλιστικού Κόμματος και του Φρανσουά Μιτεράν από εκεί και μετά τη γνωρίζουμε όλοι. Τόσο για τον καθοριστικότατο ρόλο του PSF στη χάραξη της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής όσο και του ίδιου του Μιτεράν στη πορεία της Ευρώπης.
Ας αναγνώσουμε άλλο ένα παράδειγμα, από τη δική μας πολιτική Ιστορία.
Μετά τη δεκαετία του ’50, ο χώρος της τότε Κεντροαριστεράς ήταν πολυδιασπασμένος και ασύντακτος. Η Δεξιά της εποχής καθόριζε το πολιτικό, οικονομικό αλλά και κοινωνικό παιχνίδι και οι δυνάμεις του Σοσιαλδημοκρατικού κόσμου αδυνατούσαν να εμπνεύσουν τους πολίτες και τη κοινωνία. Οι τάσεις που υπήρχαν μέσα στον χώρο εκτείνονταν από τις μοναχικές πορείες έως και προτάσεις για συνεργασία με την παντοδύναμη και βασιλικότερη του Βασιλέως Ε.Ρ.Ε.
Μετά από ζυμώσεις και με αφορμή την προκήρυξη εκλογών από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, στις 19 Σεπτεμβρίου 1961 ιδρύθηκε η Ένωσις Κέντρου με την ένωση πολλών κομμάτων του κέντρου και συγκεκριμένα από τα πρώην κόμματα: Κόμμα των Φιλελευθέρων του Γεωργίου Παπανδρέου, Λαϊκό Κοινωνικό του Στέφανου Στεφανόπουλου, Κόμμα Προοδευτικών του Σπύρου Μαρκεζίνη, Προοδευτικό Εργατοτεχνικό του Παυσανία Κατσώτα, ΕΠΕΚ του Σάββα Παπαπολίτη, Δημοκρατικό Κέντρο-Αγροτική Φιλελευθέρα Ένωσις του Ηλία Τσιριμώκου, Φιλελευθέρα Δημοκρατική Ένωση του Σοφοκλή Βενιζέλου, ένα μικρό δεξιό κόμμα του Θεόδωρου Τουρκοβασίλη και το Κόμμα Αγροτών και Εργαζομένων (ΚΑΕ) υπό τον Αλέξανδρο Μπαλτατζή. Στο νέο σχήμα προέδρευε ο Γεώργιος Παπανδρέου.
Ήρθε η ώρα να προχωρήσουμε θαρραλέα στα δικά μας Επινέ.
Δεν χρειάζεται να κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά στο πως το νέο σχήμα κατάφερε να αλλάξει τον πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό χάρτη της χώρας.
Ο χώρος της Σοσιαλδημοκρατίας στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει απόλυτες ομοιότητες με τα παραπάνω παραδείγματα. Ένας χώρος πολυδιασπασμένος, ανίκανος να εμπνεύσει, μπερδεμένος ανάμεσα στην πάντα συντηρητική Δεξιά και τη λαϊκίστικη δήθεν Αριστερά, χωρίς προσανατολισμό και αυτοκαθορισμό αλλά μόνο με ετεροπροσδιορισμούς, με πρόσωπα που έρχονται απ ένα παρελθόν που η κοινωνία άδικα ή δίκαια, έχει καταδικάσει, με προσωπικές φιλοδοξίες επι άδειων υποκαμίσων, χωρίς οράματα και μετρήσιμες προτάσεις.
Ήρθε η ώρα, αν δεν έχουμε ήδη αργήσει κιόλας, να προχωρήσουμε θαρραλέα στα δικά μας Επινέ. Στη σύγχρονη Ένωση Κέντρου. Με τα νέα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας.
Οφείλουν όλοι πλέον, να συνεισφέρουν τις δυνάμεις τους σε μια επαναθεμελίωση του χώρου της Ελληνικής Σοσιαλδημοκρατίας. Χωρίς όρους και αναλογικότητες. Ας αποφασίσουν οι πολίτες του χώρου. Και με ανοικτές διαδικασίες, διαυγείς και απόλυτα συμμετοχικές, να χαραχτεί ο νέος δρόμος. Από το παρελθόν του δεν μπορεί να διαφύγει κανένας, έτσι και αλλιώς. Και ουδέποτε η αναπαλαίωση δεν αποτελούσε λύση πραγματικής ανανέωσης. Ένα ειλικρινές Ελληνικό Επινέ είναι η απάντηση. Μία εκ βάθρων νέα Ένωση Κέντρου είναι η λύση.
Στα δύσκολα, πάντα, η λύση βρίσκεται στην ανάγνωση του παρελθόντος. Στις θαρραλέες, καθαρές και τολμηρές λύσεις. Σε κάθε άλλη περίπτωση θα είμαστε κύρια υπεύθυνοι για τον μαρασμό του ιδεολογικού μας χώρου αλλά και για τη πορεία της χώρας.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Max Beckmann Paintings (1884 –1950), Family Picture