Σάββατο, 02 Απρ 2016

Η Ευρώπη μετά το Ισλαμικό Κράτος

αρθρο του:

Οι αριθμοί λένε ότι τα θύματα των τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη από το 2001 και έπειτα είναι γύρω στα 500, κάτι που σημαίνει ότι σε ένα πληθυσμό μισού δισεκατομμυρίου είναι στατιστικά ανεπαίσθητο. Όμως δεν είναι η στατιστική που μετράει είναι ουσιώδες και πραγματικό θέμα ανθρώπων και όχι αριθμών κατά την προσφιλή συνθηματολογία Ελλήνων λαϊκιστών πολιτικών. Είναι το αίσθημα της ανασφάλειας, του φόβου και σε βαθύτερο επίπεδο της ξενοφοβίας και του ρατσισμού.

Ο στόχος των τζιχαντιστών δεν ήταν και δεν είναι να δημιουργήσουν ένα Ισλαμικό Χαλιφάτο αλλά να παγιώσουν φοβικά συναισθήματα και να ενεργοποιήσουν ρατσιστικά χαρακτηριστικά στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο και γενικότερα στον Δυτικό Κόσμο. Αυτό το πράττει για δυο λόγους, πρώτον γιατί δεν έχει την δυνατότητα να ιδρύσει βιώσιμη κρατική οντότητα και δεύτερον διότι η Ευρώπη παράσχει άφθονο ανθρώπινο δυναμικό και τα λογιστικά για να εκτελούνται οι επιχειρήσεις. Συνεπώς σε πρώτο επίπεδο ανάγνωσης η Ευρώπη θα παραμείνει ο βασικός πυρήνας τόσο επιχειρήσεων όσο και στοχεύσεων. Αυτό αποδεικνύεται άλλωστε και από τις αναλύσεις των δυτικών μυστικών υπηρεσιών σύμφωνα με τις οποίες ο Μοχάμεντ αλ Αντανι ο υπεύθυνος του Ισλαμικού Κράτους για τις «εξωτερικές επιχειρήσεις» είχε θέσει ως στόχο να πληγούν 5 Ευρωπαικές πρωτεύουσες.

H Ευρώπη θα παραμείνει ο βασικός πυρήνας τόσο επιχειρήσεων όσο και στοχεύσεων.

Τα παραπάνω προκύπτουν από τον ιστορικό κύκλο του δόγματος του Σαλαφι-Τζιχαντ που κάθε φορά διαρκούσε 10 με 15 χρόνια. Αφού απέτυχε να κερδίσει τα καθεστώτα στην Μέση Ανατολή κυρίως την Αίγυπτο στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και την Αλγερία στις αρχές του 1990 δηλαδή τον εσωτερικό εχθρό, το σάλαφι τζιχάντ στράφηκε μέσω της Αλ-Καιντα στον μακρινό εχθρό τη Δύση. Έχοντας λοιπόν ως γνώμονα τους ιστορικούς κύκλους το Ισλαμικό Κράτος θα γνωρίσει αργά ή γρήγορα μια κάμψη και ήδη χάνει σημαντικά του στηρίγματα στην Συρία. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα εμφανιστεί κάποιο καινούριο μόρφωμα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Ισλαμικό Κράτος προέκυψε μέσα από την διάσπαση της Αλ-Καιντα στο Ιράκ. Αυτό σημαίνει ότι με λίγα λόγια ότι οι εσωτερικές έριδες στο Σαλαφι Τζιχαντ θα δημιουργήσουν ένα «νέο Ισλαμικό Κράτος».

Τι πρέπει κάνει όμως η Εύρωπη στο μεσοδιάστημα;

Πρέπει να δει που βρίσκεται το πρόβλημα. Σαφώς υπάρχει πρόβλημα ενσωμάτωσης. Το Μόλενμπεεκ στο Βέλγιο είναι μόνο ένα παράδειγμα. Υπάρχει το Νοικολν στην Γερμανία, στο Σεν Ντενί στην Γαλλία και περιοχές στην Βαρκελώνη όπου νεαροί Μουσουλμάνοι 2ης η και 3ης γενιάς, μεταξύ 18 και 25 ζουν με τις οικογένειες τους έχουν σχετικά χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και είναι συνήθως άνεργοι. Εδώ για να μην γίνει παρανόηση το Ισλαμικό Κράτος όσο η Αλ Καιντα διαθέτουν πολλούς αποφοίτους δυτικών πανεπιστημίων και συχνά κατόχους διδακτορικών τίτλων όμως οι νέοι στην Ευρώπη αποτελούν την μαγιά στρατολόγησης. Οι σχετικώς πιο μορφωμένοι προσελκύουν τους νεαρούς λέγοντας τους «δεν ανήκεις εδώ, δεν σε θέλουν εδώ οι άπιστοι». Συνεπώς το πρόβλημα είναι εντός των συνόρων της Ηπείρου μας χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το προσφυγικό δεν το εντείνει.

Οι εσωτερικές έριδες στο Σαλαφι Τζιχαντ θα δημιουργήσουν ένα «νέο Ισλαμικό Κράτος».

Το δεύτερο πρόβλημα έχει να κάνει με την αδυναμία η μη των Ευρωπαϊκών υπηρεσιών να προνοήσουν και σε δεύτερο επίπεδο να συνεργαστούν. Είναι αντικειμενικά αρκετά δύσκολο να σταματήσεις κάποιον που θέλει να ανατιναχτεί σε ένα απλό κατάστημα για παράδειγμα, είναι όμως ευκολότερο να εντείνεις τα μέτρα ασφαλείας αφού έχει συλληφθεί ένας εκ των εγκεφάλων του Παρισιού και μάλιστα εφόσον η σύλληψη του θα επιτάχυνε ενδεχομένως ένα νέο χτύπημα. Γιατί όμως ήταν σίγουρο ένα νέο χτύπημα; Γιατί για κάθε τρομοκρατική επίθεση που μετέχουν 4 άνδρες, οι τζιχαντιστές ετοιμάζουν πυρήνες δράσης με 30 άτομα στην Ευρώπη και ιδίως μετάξυ Συρίας και Γαλλίας. Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι το δίκτυο του Σαλάχ υπήρχε ανεξάρτητα από την σύλληψη του ή όχι που με την σειρά του δείχνει ότι καμιά υπηρεσία δεν μπορεί να δουλέψει μόνη της.

Όπως και στην χώρα μας όσο και στο Βέλγιο οι αντί-τρομοκρατικές υπηρεσίες είναι σχετικώς υποστελεχωμένες και κυρίως φτιαγμένες μέχρι πρότινος, να αντιμετωπίζουν με επιτυχία είναι η αλήθεια, την εσωτερική τρομοκρατία. Άρα αυτό δίνει το έναυσμα για περισσότερη υπό μια γενικότερη έννοια Ευρώπη. Το βασικό ντιμπείτ που προκύπτει είναι αν προστατεύονται οι προσωπικές ελευθερίες και αν η συνεργασία μέσω ανταλλαγής πληροφοριών τις παραβιάζει. Είμαι σίγουρος ότι η προστασία της ανθρώπινης ζωής είναι πάνω από όλα χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι αυτό μπορεί ασφαλώς να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης. Όμως όπως και στο Βέλγιο τόσο και στην Ελλάδα η αδυναμία συνεργασίας των υπηρεσιών καταλήγει σε αλληλοκατηγορίες μέσω των οποίων η κάθε χώρα προσπαθεί να κρύψει την αδυναμία της. Το Βέλγιο εν προκειμένω την σχετική του αργοπορία ενώ η Ελλάδα την αδυναμία ταυτοποίησης των εισερχομένων ροών. Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση του Μεχντί Νεμούς που ευθύνεται για το αιματοκύλισμα στο Εβραικό Μουσείο των Βρυξελλών πριν δυο χρόνια. Οι Γαλλικές αρχές επειδή είναι Γάλλος πολίτης δεν μοιράζονται στοιχεία με τις Βελγικές αρχές με συνέπεια οι τρομοκράτες να κινούνται πιο γρήγορα από ότι τα στοιχεία. Ενώ έπρεπε να συμβαίνει το εντελώς αντίθετο.

Η αδυναμία συνεργασίας των υπηρεσιών καταλήγει σε αλληλοκατηγορίες όπου κάθε χώρα προσπαθεί να κρύψει την αδυναμία της

Το τρίτο πρόβλημα έχει να κάνει με τους λεγόμενους μαχητές που επέστρεψαν από την Συρία. Περίπου 5.000 έχουν επιστρέψει στην Ευρώπη και περίπου 470 είναι από το Βέλγιο συνεπώς βασική στόχευση πρέπει να είναι για ποιον λόγο επέστρεψαν και τι στοχεύουν να κάνουν στην χώρα επιστροφής. Είναι ασφαλώς δικαίωμα τους να επιστρέψουν στην χώρα καταγωγής τους αλλά είναι και αναφαίρετο δικαίωμα της χώρα τους να ελέγξει ανθρώπους που μέχρι πρότινος πολεμούσαν ως μέλη του Ισλαμικού Κράτους. Οι Ευρωπαϊκές υπηρεσίες ειδικά η Europol ενώ έχει στοιχεία για αυτούς λόγω της πολυπλοκότητας και των γραφειοκρατικών δεσμεύσεων δεν μπορεί να τα μοιραστεί με ταχύτητα.

Όπως συντείνουν οι περισσότεροι αναλυτές λοιπόν η απάντηση δεν πρέπει να είναι «λιγότερη Ευρώπη» αλλά μια πιο ισχυρή Ευρώπη. Η ελεύθερη διακίνηση αγαθών και ανθρώπων εντός της Ηπείρου ήταν εκ των βασικών λόγων δημιουργίας της Έ.Ε και αν οι Ευρωπαίοι Ηγέτες περιόριζαν αυτές τις ελευθερίες θα δικαίωναν έναν από τους στόχους του Ισλαμικού Κράτους που δεν είναι άλλος παρά να αποσυνθέσει τις Δυτικές αξίες.


* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Gustave Caillebotte (1848 –1894) Le Pont de L'Europe

 

Μαντζίκος, Γιάννης

Ο Γιάννης Μαντζίκος είναι διεθνολόγος, με ειδίκευση στις αφρικανικές υποθέσεις και τις ισλαμιστικές εξτρεμιστικές ομάδες.
Είναι υποψήφιος διδάκτωρ στο University of Free State, στη Νότια Αφρική. Έχει μεταπτυχιακό στην Αφρικανική Πολιτική από το University of London, School of Oriental and African Studies – SOAS και είναι απόφοιτος των Πολιτικών Επιστημών και Δημόσια Διοίκηση του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.