Το κείμενο αποτελεί την ομιλία της Ρούλας Γεωργακοπούλου στην εκδήλωση του Κύκλου ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση στην Καλαμάτα στις 21.10, με θέμα «Ποιο μέλλον για την Ελλάδα; Νέες ευρωπαϊκές και διεθνείς προκλήσεις», με τον Παναγιώτη Ιωακειμίδη και Ευάγγελο Βενιζέλο. Την εκδήλωση συντόνισε ο Διονύσης Αλευράς.
Χαίρομαι πολύ που σας βλέπω εδώ απόψε. Αισθάνομαι βέβαια και κάπως άβολα, γιατί είναι σίγουρο ότι θα σας πω τα προφανή. Η σχέση της ελληνικής κοινωνίας με το μεγάλο δέλεαρ της ευρωπαϊκής ένταξης στην αρχή ήταν ένα όνειρο, μια πετριά – ας την πούμε- που ευτυχώς την είχε , στην πιο πρόσφατη ιστορική περίοδο, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και που την ξεκίνησε κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες και διαφορετικές αναγκαιότητες ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Φυσικά δεν ξεχνώ την κορδέλα της Νομισματικής Ένωσης που έκοψε ο Κώστας Σημίτης, γιατί όμως όλα αυτά κουτούλισαν βάναυσα στο 63% του αλήστου μνήμης συριζαίικου δημοψηφίσματος; Γιατί ποτέ κανείς από το προσωπικό των ελληνικών ευρωπαϊκών κομμάτων δεν πίστεψε ή δεν μπόρεσε να υπηρετήσει με συνέπεια αυτόν τον εθνικό στόχο; Μήπως ο αντιευρωπαϊσμός είναι τελικά δομικό στοιχείο της πολιτικής μας ζωής; Mήπως οι επικεφαλής των κομμάτων που αυτοπροσδιορίζονται ως ευρωπαϊκά κράτησαν για τον εαυτό τους το μυστικό και δεν ενδιαφέρθηκαν να αναζητήσουν ή να εκπαιδεύσουν στελέχη που να μπορούν να σηκώσουν μια τέτοια υπόθεση; Αυτά είναι που θα ήθελα να ρωτήσω απόψε τον Ευάγγελο Βενιζέλο και τον Παναγιώτη Ιωακειμίδη.
Η Ευρώπη του Βίλλυ Μπραντ και του Φρανσουά Μιτεράν δεν υπάρχει πια.
Ένα άλλο ζήτημα είναι το χάσμα των γενεών. Από ποιό ηλικιακό σημείο κοιτάζει κανείς την Ευρώπη. Κακά τα ψέματα. Η Ευρώπη που λιμπιστήκαμε εμείς, η Ευρώπη του Βίλυ Μπραντ και του Φρανσουά Μιτεράν δεν υπάρχει πια. Υποχώρησε όπως υποχώρησαν και οι προτεραιότητες του ευφορικού μεταπολεμικού κόσμου για να αναδυθούν καταστάσεις δυσοίωνες όπως αυτή της Ουγγαρίας ή της Πολωνίας, το Brexit, οι τριγμοί της Deutsche Bank, το εκκρεμές της Γαλλίας μεταξύ Εθνικού Μετώπου και μιας αγχωμένης εκ των ενόντων λύσης που δυστυχώς δεν μπορεί να αποδώσει τίποτα υψηλότερο από τον Φρανσουά Ολάντ ή τον Νικολά Σαρκοζί.
Η Ευρωπαϊκή ιδέα όμως δεν είναι στατική. Δεν είναι μόνον αυτό το αποκαρδιωτικό στοπ καρέ που πιάνει όλη την οθόνη. Είναι πολλά από τα οποία πλειστάκις έχουμε επωφεληθεί και θα συνεχίσουμε, ελπίζω, να επωφελούμαστε. Είναι η Δικαιοσύνη, αναφέρω προχείρως αλλά όχι τυχαίως. Η δυνατότητα προσφυγής στα Ευρωπαϊκά δικαστήρια και στους συναφείς θεσμούς για τα ανθρώπινα και τα αστικά δικαιώματα. Πολλοί έλληνες πολίτες έχουν καταφύγει εκεί τα τελευταία χρόνια για υποθέσεις τους. Και για να σας συγκινήσω ακόμη περισσότερο, σας θυμίζω ότι η πρώτη φορά που ο κόσμος έριξε στα σοβαρά το βλέμμα του στην Ελλάδα της χούντας ήταν τότε που η αείμνηστη Κίτυ Αρσένη κατάφερε να διαφύγει και να καταθέσει στο Συμβούλιο της Ευρώπης για τα βασανιστήρια της δικτατορίας των συνταγματαρχών.
Έχω την εντύπωση ότι στη φάση που βρίσκεται σήμερα η ελληνική κοινωνία, όπου η αρχαϊκή έννοια του δίκιου επικρατεί της Δικαιοσύνης – η οποία είναι θεσμική κατάκτηση- τα επιχειρήματα, όλα τα επιχειρήματα, χάνουν την ισχύ τους.
Η Ευρώπη υποχώρησε όπως υποχώρησαν και οι προτεραιότητες του ευφορικού μεταπολεμικού κόσμου.
Έχω μια πολύ ζωηρή ανάμνηση. Ήταν στα τέλη της δεκαετίας του 1970, τότε που όλα έδειχναν ότι το ΠΑΣΟΚ θα κερδίσει τις εκλογές. Μαζί με τον Λεωνίδα Κύρκο και άλλα παιδιά από την οργάνωση Ρήγα Φεραίου Καλαμάτας και από τα κεντρικά, μπήκαμε σ’ ένα πουλμανάκι της χαράς κι αλωνίσαμε τα χωριά της Μεσσηνίας προσπαθώντας να πούμε τι στους πανέτοιμους για την αλλαγή αγρότες; Ότι η «αλλαγή» δεν είναι φύγε εσύ για να έρθω εγώ κι ότι η ΕΟΚ δεν είναι το συνδικάτο που προπαγάνδιζε η επικοινωνιακή αργκό της εποχής αλλά μια ευκαιρία για ανάπτυξη, για σύνδεση με μεγάλες αγορές για βελτίωση των καλλιεργειών κλπ κλπ. Τζίφος. Η δυσπιστία είχε προλάβει να εμπεδωθεί και ο μόνος τρόπος να την παρακάμψουμε ήταν το λαϊκίστικο by pass των επιδοτήσεων. Έτσι νομίζω ότι είδαμε την Ευρώπη. Όχι σαν Ευρωπαίοι που μπαίνουν όλοι μαζί στην κοινή πρόκληση αλλά σαν ανατολίτες που τρελαίνονται για μπαξίσι. Αδιάφορο αν τα παιδιά μας μαθαίνουν γράμματα στα πανεπιστήμιά τους, ταξιδεύουν χωρίς διαβατήριο, βρίσκουν δουλειές στις χώρες τους, φτιάχνουν εκεί οικογένειες και ζουν με παροχές που εδώ δεν τις έχουμε δει ούτε στον ύπνο μας γιατί απλούστατα οι παροχές είναι αποτέλεσμα θέσμισης, υπερβολικής καμιά φορά , που εδώ την αντιλαμβανόμαστε σαν στενό κορσέ και την αποφεύγουμε ή την υπονομεύουμε.
Και με το δίκιο μας, θα τολμούσα να πω. Γιατί το ελληνικό κράτος, έτσι όπως είναι φτιαγμένο, λειτουργεί διωκτικά προς τον πολίτη. Τον εξουθενώνει με την αυθαιρεσία του και τον ταπεινώνει με τον σαδισμό της γραφειοκρατίας του.
Τα πράγματα δεν είναι τόσο μαύρα όσο φαίνονται. Διαβάζω ότι, το τελευταίο διάστημα, η Μεσσηνία έχει επωφεληθεί από περίπου 90 εκατομμύρια ευρωπαϊκών πόρων για περιβαλλοντικά, εκπαιδευτικά και θέματα υγείας. Το Νοσοκομείο Καλαμάτας πχ απόκτησε πρότυπη ενεργειακή αυτάρκεια χρησιμοποιώντας ευρωπαϊκά κονδύλια, πράγμα που σημαίνει ότι δεν φοβάται μην πέσει το ρεύμα την ώρα που γίνεται κάποιο χειρουργείου ή κάποια απαιτητική θεραπεία αλλά φυσικά δεν μπορεί να προσλάβει γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό. Γιατί οι διορισμοί γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού δεν είναι δουλειά ενός ικανού διοικητή αλλά προνόμιο της κυβερνήσεως η οποία, προφανώς έχει αλλού τις προτεραιότητες της. Διαβάζω επίσης ότι η επίτροπος για την περιφερειακή ανάπτυξη Κορίνα Κρέστου, ρουμάνα βεβαίως – βεβαίως κι όχι ισπανίδα, ιταλίδα, πορτογαλίδα ή μαλτέζα, όπως το θέλει η νέα ελληνική φαντασίωση για το γένος των μελαχρινών του νότου που θα στείλουν το σεφέρι -αλλά δεν το στέλνουν- διότι απλούστατα δεν μετέχουν στον απεγνωσμένο νέο μας φυλετισμό.
Αυτή η επίτροπος λοιπόν, από το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα της Ρουμανίας, με αφορμή την εβδομάδα περιφερειακής ανάπτυξης που γίνεται αυτές τις μέρες στις Βρυξέλες -και στην οποία άκουσα από αθηναϊκό ραδιόφωνο ότι μετέχει κι ο δήμαρχος Τριφυλίας- για να δείξει ότι υπάρχει μεγάλο έλλειμμα πληροφόρησης των ευρωπαίων πολιτών για το έργο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είπε πρόσφατα ότι το 90% του προϋπολογισμού για το αθηναϊκό μετρό έγινε από ευρωπαϊκούς πόρους, νούμερο εντυπωσιακό που ωστόσο δεν συγκινεί τον πολίτη της περιφέρειας. Πιο συγκινητική ήταν για μένα η ταμπελίτσα που είχα δει προ δεκαετίας κάτω από μια ελιά, εδώ παραπάνω, σε μια ταβέρνα με νοστιμότατα κοψίδια και θέα ανεμπόδιστη. «Το έργο αυτό υλοποιήθηκε με κονδύλια της ΕΕ». Το έργο! Μου’ρθε τότε να ρίξω στα κλαριά της μια τριχιά και να απαγχονιστώ παραδειγματικά αλλά η κρίση δεν είχε φτάσει ακόμα και η θυσία μου θα απέβαινε επί ματαίω. Γι αυτήν την ελιά και γι’ αυτήν την ταβέρνα θα ήθελα απόψε να ρωτήσω τους αγαπημένους επισκέπτες μας.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Vincent van Gogh (1853 – 1890), Olive Trees with Yellow Sky and Sun
** Για την ομιλία του Π. Ιωακειμίδη, δείτε εδώ: http://ekyklos.gr/sb/312-omilia-taki-ioakeimidi.html
*** Για την ομιλία του Ευ. Βενιζέλου, δείτε εδώ: http://www.evenizelos.gr/407-speeches/conferencespeech/conferencespeech2016/5462-2016-10-25-16-06-10.html