Το άρθρο 3 της οικουμενικής διακήρυξης για τα ανθρώπινα δικαιώματα ορίζει: «κάθε άτομο έχει δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία και την προσωπική ασφάλεια».
Η θεμελίωση αυτών των αξιών, η εξασφάλιση, λειτουργία και εφαρμογή των δικαιωμάτων που παράγουν στις σύγχρονες συνθήκες, τα νέα δυναμικά φαινόμενα (παγκοσμιοποίηση, γεωπολιτικές ανακατατάξεις, μαζική είσοδος νέων τεχνολογιών, κλιματική αλλαγή, κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες, θρησκευτικό μίσος, φονταλισμοί, μετακινήσεις πληθυσμών, υγεία και αντιμετώπιση απλών και σύνθετων κινδύνων στο δομημένο περιβάλλον κα.) καθιστούν, κάτω από τις εξαιρετικά εντεινόμενες πιέσεις στην χώρα μας και την Ευρώπη, το ζήτημα της ασφάλειας μείζον!
Απαιτείται ένα νέο «δόγμα» ασφάλειας, δημοκρατίας και πολιτισμού.
Η Ευρώπη εμφανίζεται ως «η Γη της Επαγγελίας»- παρά τα προβλήματα του οικοδομήματος- για λόγους ανθρωπολογικούς, πολιτισμικούς, ιστορικούς αφού οι γλωσσολογικές διαφοροποιήσεις ή οι θρησκευτικές δεν εμπόδισαν στο διάβα των αιώνων οι προσμίξεις φυλών και πολιτισμών να αφομοιώνονται διαρκώς με μοναδικό πλουραλισμό και δημιουργία πρωτοποριακής ενιαίας παράδοσης.
Η δομή των ευρωπαϊκών κοινωνιών και κοινωνικών ομάδων ενσωματώνει στον γεωγραφικό χώρο και τον κοινωνικό ιστό με επιδέξιο τρόπο, ποικιλία και εναλλασσόμενες μορφές μετακινούμενα άτομα ή πληθυσμιακές ομάδες, νέες μεθοδολογίες παραγωγής και οργάνωσης των ανθρώπων. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η φιλοσοφία για ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων, αγαθών, προϊόντων και υπηρεσιών, όπως και οι στόχοι της αειφόρου ανάπτυξης είναι η συνθήκη της ΕΕ, διαποτίζουν, διαπερνούν, συνδέουν την αναζήτηση, τα κριτήρια διαχείρισης προβλημάτων, τους συμβιβασμούς για την προώθηση της κοινής πορείας με μικρά ή μεγάλα βήματα αλλά πάντα με βήματα!
Στο έδαφος και στο συγκεκριμένο ιστορικό χώρο και χρόνο η χώρα μπορεί να αναδείξει ένα νέο υπόδειγμα με δύναμη εξουδετέρωσης του φόβου και της ανασφάλειας, του απομονωτισμού και της περιχαράκωσης.
Είναι ανάγκη για νέα ιεράρχηση και ταξινόμηση της εθνικής και δημόσιας πολιτικής.
Απαιτείται ένα νέο «δόγμα» ασφάλειας, δημοκρατίας και πολιτισμού για τη θετική υπέρβαση των μεγάλων και προκλητικών ζητημάτων που έχουν ανακύψει.
Οι προτεραιότητες και η εστίαση πρέπει να είναι:
- Η καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας ασφάλειας μέσα από τη δημιουργία μιας σύγχρονης «πλατφόρμας σύζευξης» κυβερνητικού, ακαδημαϊκού, επιστημονικού και κοινωνικού χώρου.
- Η ανάπτυξη της έρευνας στον τομέα της ασφάλειας, ανάλυση και κατανόηση με μοντέρνα εργαλεία της τυπολογίας των σύγχρονων προβλημάτων, κινδύνων και απειλών από τις ροές και μετακινήσεις πληθυσμών εξαιτίας πολέμων, συγκρούσεων και φτώχειας έως τα χημικά, τα ατυχήματα, την προστασία προσωπικών δεδομένων, την χρήση του Διαδικτύου και την ποιότητα του περιβάλλοντος.
Είναι ανάγκη για νέα ιεράρχηση και ταξινόμηση της εθνικής και δημόσιας πολιτικής. Μια τέτοια ατζέντα προϋποθέτει :
α) Ευρύτατη και με βάθος εθνική στρατηγική ασφάλειας.
β) Επιτελική και Ενιαία «δομή» Συντονισμού όλων των εμπλεκόμενων παραγόντων με διατομεακό, διακλαδικό, διεπιστημονικό χαρακτήρα.
γ) Αναδιοργάνωση Πολιτικής Προστασίας με ριζικό τρόπο και στόχο την πληροφόρηση, την εκπαίδευση των πολιτών δηλ την ενεργοποίηση θετικά και οργανωμένα.
Η προστασία των συμφερόντων της πατρίδας επιβάλλει ανοιχτή και δημιουργική σκέψη.
δ) Ουσιαστική εμπλοκή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με σοβαρή επιχειρησιακή δομή και σχέδια υπό διαρκή αξιολόγηση, ανανέωση και προσαρμογή. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο η συμπληρωματική εμπλοκή δικτύων και πρωτοβουλιών πολιτών, ΜΚΟ κα. έχει νόημα, μεγενθύνει αποτελέσματα, έχει κανόνες, έλεγχο και είναι μακριά από την υποκατάσταση των σταθερών κοινωνικών δομών και το χειρότερο την «νέο-πελατειακή» αναπαραγωγή ακόμη και εδώ κομματικών σκοπιμοτήτων και αδιαφάνειας!
ε) Σύνδεση με τις δομές των Δήμων του ΕΚΑΒ, της Πυροσβεστικής κα. κοινωφελών υπηρεσιών (δομών επικοινωνίας, κέντρων ψυχολογικής υποστήριξης κλπ) για την δημιουργία «κοινότητας ασφάλειας, διαχείρισης κρίσεων, αλληλεγγύης και συνδρομής» σε κάθε γεωγραφική, κοινωνική ενότητα δίπλα και κοντά στον πολίτη με τον ίδιο και τον εθελοντισμό!
Σήμερα η αποτρεπτική επάρκεια των ενόπλων δυνάμεων ή η εξωτερική πολιτική ή οι άλλες δομές εθνικών υπηρεσιών θέλουν και κοινωνικό θώρακα γιατί ανακύπτουν και υψηλότερης σημασίας κίνδυνοι από τις ασύμμετρες επιπτώσεις και άλλων «ακήρυχτων πολέμων».
Η προστασία των συμφερόντων της πατρίδας επιβάλλει ανοιχτή και δημιουργική σκέψη και η διασφάλιση της ακεραιότητας της πορείας της χρειάζεται την τόλμη για εφαρμογή.
Έτσι η δημιουργία γίνεται καινοτομία στην πράξη, αποτελεί δύναμη εξόδου από μορφές κρίσης με φροντίδα στην δημοκρατία, την κοινωνική συνοχή, την πολιτισμική ταυτότητα δηλ. τα τόξα για αξιοπρέπεια και ασφαλή επιβίωση τώρα, με πρόοδο για το μέλλον των νέων γενιών.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Umberto Boccioni (1882 – 1916), The City Rises