Ομιλία Ιάσωνα Πιπίνη στην εκδήλωση του Κύκλου ιδεών «Εθνικολαϊκιστές Vs. Υπνοβάτες. Η Ευρώπη και η Ελλάδα στον παγκόσμιο χάρτη του λαϊκισμού»
με συνομιλητές τον Ανδρέα Πανταζόπουλο, Πέτρο Παπασαραντόπουλος, Βασίλη Παπαβασιλείου, Ευάγγελο Βενιζέλο, και συντονιστή τον Ηλία Κανέλλη
Θέλω να διαφοροποιηθώ λίγο από τον όρο του λαϊκισμού, θέλω να μιλήσω για το λατινοαμερικάνικο ποπουλισμό, ο οποίος κατά τη γνώμη μου δεν ταυτίζεται με την έννοια του λαϊκισμού. Σωστά είπε ο Ανδρέας Πανταζόπουλος, χρησιμοποίησε τον όρο του εθνικολαϊκισμού που πιστεύω ότι είναι πολύ πιο κοντά σ’ αυτό που γνωρίζουμε από τη Λατινική Αμερική ως ποπουλισμό.
Και μάλιστα στο βιβλίο μου «Το πείραμα της Λατινικής Αμερικής», έχω αφήσει αμετάφραστο αυτό τον όρο, δηλαδή δεν το έχω μεταφράσει, το έχω αφήσει ως «ποπουλισμός». Η πιο πρόσφατη και η πιο χαρακτηριστική εφαρμογή του ποπουλισμού στη Λατινική Αμερική είναι φυσικά η περίπτωση της Βενεζουέλας, του Ούγκο Τσάβες και αυτή τη στιγμή του Νικολάς Μαδούρο.
Από τη Βενεζουέλα έγινε μια οργανωμένη επιχείρηση εξαγωγής του ποπουλισμού στην Ευρώπη.
Αυτό το μοντέλο, το πολιτικό μοντέλο του ποπουλισμού θεωρώ ότι έχει φτάσει και στην Ευρώπη, ειδικότερα στην Ισπανία και στην Ελλάδα αν και πολλοί λένε ότι ο ποπουλισμός δεν έχει μόνο αριστερό πρόσημο, μπορεί να είναι και ακροδεξιό και πολλοί μάλιστα υποστηρίζουν ότι υπάρχουν και κοινά χαρακτηριστικά στα κόμματα της Αριστεράς που έχουν «ασπαστεί» τον ποπουλισμό, για παράδειγμα και στη Μαρίν Λεπέν.
Μάλιστα από τη Βενεζουέλα έγινε μια οργανωμένη επιχείρηση εξαγωγής του ποπουλισμού στην Ευρώπη. Δηλαδή έγινε συνειδητά, δεν έγινε τυχαία. Στην Ισπανία μάλιστα έχουν κατηγορηθεί οι Ποδέμος ότι υπήρξαν οικονομικές συναλλαγές με το καθεστώς της Βενεζουέλας, η ισπανική εφημερίδα ΑΒC είχε δημοσιεύσει και σχετικά ντοκουμέντα και μάλιστα ο Ραφαέλ Ισέα, πρώην Υπουργός Οικονομικών της Βενεζουέλας επί εποχής Τσάβες ο οποίος είναι εξόριστος αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ, έχει μιλήσει σε δικαστές που έστειλαν οι Ισπανοί, η Δικαιοσύνη στην Ισπανία ασχολήθηκε και έστειλε δικαστές στην Αμερική και ανέφερε ο Ραφαέλ Ισέα, επιβεβαίωσε δηλαδή αυτές τις πληροφορίες για οικονομικές συναλλαγές.
Δεν υπάρχουν στοιχεία προφανώς ότι το ίδιο συνέβη με άλλα κόμματα, υπάρχουν πληροφορίες αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ότι έγινε με άλλα κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, γνωρίζουμε όμως, το λένε τα ίδια τα στελέχη της κυβέρνησης Τσάβες, μου το είπε μάλιστα και στο πρόσφατο ταξίδι μου στη Βενεζουέλα πρώην Υπουργός του Τσάβες, ότι υπήρξε επιχείρηση πολύ συγκεκριμένη και μάλιστα γι’ αυτό το λόγο τώρα η Επιτροπή της Βουλής αναζητά και στοιχεία στη Βενεζουέλα για το αν χρηματοδοτήθηκαν άλλα κόμματα στην Ευρώπη τη Αριστεράς.
Ο ποπουλισμός της Λατινικής Αμερικής έχει κάποια χαρακτηριστικά τα οποία πολλά από αυτά τα εντοπίζουμε και στην Ευρώπη. Για παράδειγμα στη Βενεζουέλα υπήρξε ένας χαρισματικός ηγέτης, ο Τσάβες, αλλά αυτό δεν ακολουθήθηκε σε όλες τις περιπτώσεις. Για παράδειγμα στη Βολιβία που επίσης υπάρχει ένα μοντέλο του ποπουλισμού, ο Έβο Μοράλες δεν μπορούμε να πούμε ότι έχει το χάρισμα, το ηγετικό χάρισμα που έχει ο Ούγκο Τσάβες.
Οι ποπουλιστές συνήθως επιτίθενται κατά των δημοσιογράφων.
Οι ποπουλιστές συνήθως επιτίθενται κατά των δημοσιογράφων, κατά των ΜΜΕ, κατά των εκδοτών, κατά της ολιγαρχίας των media όπως χαρακτηριστικά λένε και μάλιστα υποστηρίζουν ότι αυτοί φταίνε και για όλα τα δεινά που τραβάει στην περίπτωση της Βενεζουέλας δηλαδή, αυτό κατά κόρον έχει χρησιμοποιηθεί.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό του λατινοαμερικάνικου ποπουλισμού είναι ότι οι ποπουλιστές εφευρίσκουν πάντα έναν εξωτερικό εχθρό. Μπορεί να είναι οι ΗΠΑ, μπορεί να ήταν ο Μπους στο παρελθόν, ο Ομπάμα στη συνέχεια, μπορεί να είναι για την Ευρώπη η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Γερμανία, η Μέρκελ, να προσωποποιείται κιόλας αυτό.
Αυτό βολεύει γιατί στις περισσότερες περιπτώσεις οι ποπουλιστές λένε ότι για τα κακά που ζει μια χώρα, για τα δεινά που τραβάνε οι πολίτες, συνήθως φταίνε οι εξωτερικοί εχθροί. Και βεβαίως συνήθως και η αντιπολίτευση. Ένα επίσης χαρακτηριστικό του ποπουλισμού είναι ότι οι ηγέτες τους όταν φτάσουν στην εξουσία, δίνουν βαρύτητα στο κομμάτι το κοινωνικό, να δώσουν δηλαδή πολλά επιδόματα. Βασίζονται στη διανομή επιδομάτων, σίτισης, στους φτωχούς, γιατί τους χρειάζονται τους φτωχούς.
Ο ποπουλισμός αγαπάει πολύ τους φτωχούς, τους αγαπάει τόσο ώστε θέλει να τους πολλαπλασιάσει.
Έλεγε ένας καθηγητής ότι ο ποπουλισμός αγαπάει πολύ τους φτωχούς, τους αγαπάει τόσο ώστε θέλει να τους πολλαπλασιάσει. Στις περισσότερες περιπτώσεις, χωρίς τους φτωχούς δεν έχει λόγο ύπαρξης.
Αυτό το είδαμε πάρα πολύ έντονα στη Βενεζουέλα, δηλαδή μου έλεγε ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, ο Ενρίκε Καπρίλες στο ντοκιμαντέρ που έκανα πριν από λίγους μήνες στη Βενεζουέλα, ότι «αναγνωρίζουμε στον Τσάβες ότι έκανε ένα καλό, έφερε στο προσκήνιο τους φτωχούς και την ανάγκη που υπάρχει για να βοηθηθούν αυτοί οι άνθρωποι», πολύ περισσότερο όταν ξέρουμε ότι τα δεδομένα της Λατινικής Αμερικής είναι πολύ διαφορετικά από δω, η φτώχια είναι πολύ διαφορετική απ’ αυτή που γνωρίζουμε στην Ευρώπη, όπου υπάρχει δηλαδή απόλυτη φτώχια.
Και μου έλεγε ότι ήταν πολύ καλό ότι έφερε στο προσκήνιο τους φτωχούς. Αυτό όντως του το αναγνωρίζουν, ακόμη και η αντιπολίτευση. Αλλά τί έγινε μετά και ποιο είναι το τίμημα: Το αποτέλεσμα ήταν, μου έλεγαν και στη Βενεζουέλα πολλοί πολίτες, ότι επειδή έδινε επιδόματα ο Τσάβες, σταμάτησαν για παράδειγμα οι ιθαγενείς να φτιάχνουν χειροτεχνήματα, έφτιαχναν δικά τους προϊόντα τοπικά κι όταν έπαιρναν το επίδομα που έδινε το κράτος σταμάτησαν να δουλεύουν.
Επίσης, έγιναν πάρα πολλά λάθη στην πολιτική όλα αυτά τα χρόνια στη Βενεζουέλα που ασκήθηκε, γιατί δεν έδωσαν πρωτοβουλία στους ιδιώτες. Δηλαδή πήγαινε ο Τσάβες, έλεγε «ποιανού είναι αυτό το εργοστάσιο; Του τάδε. Πάρτε το, απαλλοτριώστε το, θα το κάνουμε μια κρατική επιχείρηση». Πήρε μεγάλα σούπερ μάρκετ, ιδιωτικά, μεγάλες αλυσίδες και τις κρατικοποίησε. Όλες αυτές οι εταιρείες τώρα, όλα αυτά τα σούπερ μάρκετ, οι επιχειρήσεις ουσιαστικά έχουν χρεοκοπήσει σήμερα. Και αυτός είναι κι ένας από τους λόγους της οικονομικής κρίσης στη Βενεζουέλα.
Ο Ernesto Laclau που έχει μιλήσει πάρα πολύ για το φαινόμενο του ποπουλισμού λέει ότι το φαινόμενο του ποπουλισμού, εμφανίζεται ο ποπουλισμός ουσιαστικά όταν οι ανεκπλήρωτες διεκδικήσεις των πολιτών έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό. Συνήθως ο ποπουλισμός εμφανίζεται μετά από μια περίοδο κρίσης. Οικονομικής, πολιτικής κρίσης. Το είδαμε και στη Βενεζουέλα όπου το πολιτικό σύστημα είχε απαξιωθεί και ο Ούγκο Τσάβες ουσιαστικά εμφανίστηκε σα Μεσσίας.
Η εμπειρία όμως της Λατινικής Αμερικής και ειδικότερα της Βενεζουέλας, έχει δείξει ότι αυτό έχει ένα τίμημα για τους δημοκρατικούς θεσμούς. Δηλαδή μπορεί κάποιος να συλλέξει ένα δύο θετικά στοιχεία, αυτό που είπαμε για παράδειγμα, ότι έφερε στο προσκήνιο τους φτωχούς ο Τσάβες στη Βενεζουέλα ή επίσης ότι έβαλε μέσα στο πολιτικό σύστημα ομάδες που ήταν αποκλεισμένες. Ας πούμε οι ιθαγενείς επίσης στη Βολιβία που μπήκαν στο πολιτικό παιχνίδι.
Ο Τσάβες επίσης δεν ήταν από την πολιτική ελίτ, ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος ήταν έξω από το πολιτικό παιχνίδι. Μπορεί κάποιος να πει ότι αυτό ήταν θετικό για τη δημοκρατία. Όμως το τίμημα βλέπουμε ότι είναι πολύ μεγάλο για τους δημοκρατικούς θεσμούς. Στη Βενεζουέλα αυτή τη στιγμή έχουμε 120 τουλάχιστον πολιτικούς κρατούμενους, ανάμεσά τους ο Λεοπόλντο Λόπεζ, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης.
Τώρα, μόλις προχθές ο Ντόναλντ Τραμπ δέχτηκε στο Λευκό Οίκο τη σύζυγό του, τη Λίλιαν Τιντόρι και έγραψε στο twitter μήνυμα ότι πρέπει η Βενεζουέλα άμεσα ν’ απελευθερώσει το Λεοπόλντο Λόπες, τον αρχηγό της αντιπολίτευσης. Αυτό για μια δημοκρατία προφανώς δε μπορεί να είναι αποδεκτό, δηλαδή να υπάρχουν πολιτικοί κρατούμενοι.
Ο ποπουλισμός εμφανίζεται όταν οι ανεκπλήρωτες διεκδικήσεις των πολιτών έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό.
Μάλιστα προκαλεί εντύπωση, μου το έλεγε και η Λίλιαν Τιντόρι, η σύζυγος του Λεοπόλντο Λόπες, που της έκανα μια συνέντευξη στη Βενεζουέλα, ότι πώς είναι δυνατόν, γιατί αυτά μαθαίνονται, πώς είναι δυνατό στην Ελλάδα να υπάρχουν πολιτικοί που στηρίζουν το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο στη Βενεζουέλα. Μου λέει «δε γνωρίζουν στην Ελλάδα ότι στη Βενεζουέλα έχουμε πολιτικούς κρατούμενους, ότι ο αρχηγός της αντιπολίτευσης βρίσκεται στη φυλακή;».
Και τους προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι μπορεί κάποιος από ένα καφέ στο Παρίσι, από ένα καφέ στο Κολωνάκι να λέει «μα τι ρομαντικό που είναι να γίνεται επανάσταση στη Βενεζουέλα». Αλλά πρέπει κάποιος πριν κάνει ένα τέτοιο σχόλιο να έχει όλα τα δεδομένα στο μυαλό του. Εκτός από το θέμα των πολιτικών κρατουμένων, το οποίο θεωρώ ότι στην Ελλάδα δεν έχει πάρει την έκταση που έχει πάρει σε άλλες χώρες, δεν είναι τόσο γνωστό, είναι το θέμα της ελευθερίας του Τύπου.
Τριάντα εφημερίδες τουλάχιστον στη Βενεζουέλα έχουν κλείσει τα τελευταία δυο χρόνια επί Μαδούρο, δε λέω ότι συνέβη επί εποχής Τσάβες, έχουν κλείσει στη Βενεζουέλα επειδή ο Μαδούρο έχει εφαρμόσει μια νέα τακτική για να ελέγχει τα Μέσα Ενημέρωσης στη χώρα, δε δίνει χαρτί στις εφημερίδες για να τυπωθούν.
Μπλοκάρει το χαρτί, δε μπορούν οι εφημερίδες να πάρουν χαρτί, οι εφημερίδες που ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, γιατί οι φιλικά προσκείμενες μπορούν και προμηθεύονται χαρτί, με αποτέλεσμα οι εφημερίδες αυτές να μη μπορούν να τυπωθούν από έλλειψη χαρτιού. Πέραν του ότι ο Τσάβες, ο Μαδούρο τώρα, κατηγορεί, ασκεί διώξεις δικαστικές εναντίον δημοσιογράφων, εναντίον εκδοτών, για να δυσκολέψει το έργο τους και κάθε φορά βγαίνει στην εκπομπή του, γιατί κάθε Κυριακή ο Μαδούρο έχει εκπομπή στην τηλεόραση και δείχνει με το δάχτυλο: «Ο τάδε δημοσιογράφος στο τάδε κανάλι» δείχνει τα πρωτοσέλιδα από τις εφημερίδες και λέει «η τάδε εφημερίδα είναι εχθρός της χώρας, δουλεύει για τους Αμερικάνους, συνωμοτεί εναντίον της κυβέρνησης.
Και όλα αυτά, τα οποία προφανώς σε μια δημοκρατία δε μπορούν να είναι αποδεκτά. Επίσης στη Βενεζουέλα είναι πολύ έντονο το πρόβλημα της διαφθοράς. Μου έλεγε ο Πρόεδρος της Οικονομικής Επιτροπής της Βουλής στη Βενεζουέλα ότι έχουν χαθεί 500 δισεκατομμύρια δολάρια από τις πωλήσεις του πετρελαίου στη Βενεζουέλα. 500 δις, όχι 500 εκατομμύρια.
Κάπου στα 4-5 δις βρήκαν σ’ έναν λογαριασμό της κόρης του Τσάβες. Ελέγχεται, αυτό που ερευνά τώρα η αντιπολίτευση, είναι να δουν πού κατέληξαν αυτά τα χρήματα. Μ’ αυτά τα χρήματα αυτή τη στιγμή οι πολίτες της Βενεζουέλας δε θ’ αντιμετώπιζαν την ανθρωπιστική κρίση που αντιμετωπίζουν.
Δηλαδή βλέπουμε ότι το παράδειγμα της Βενεζουέλας ότι στα λόγια μπορεί ο Τσάβες και ο Μαδούρο να έλεγαν πάρα πολλά πράγματα, μεγάλες εξαγγελίες αλλά στην πράξη σχεδόν τίποτε απ’ αυτά δε λειτούργησε και επιπλέον ακόμη και αν υπήρχαν δυο τρία θετικά στοιχεία, το κόστος για τη δημοκρατία είναι πάρα πολύ μεγάλο.
Αυτό το οποίο έχω εντοπίσει εγώ είναι ότι προφανώς υπάρχουν κοινά χαρακτηριστικά στους Ποδέμος στην Ισπανία και στο ΣΥΡΙΖΑ. Και οι δύο δεν έχουν αρνηθεί τις σχέσεις και τη συγγένεια την ιδεολογική που υπάρχει, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας είχε στείλει μια επιστολή στο Νικολάς Μαδούρο λίγο πριν εκλεγεί ο Αλέξης Τσίπρας, και μάλιστα τον καλούσε να έρθει στην Ελλάδα ο Μαδούρο γιατί αυτό θ’ αφήσει μια σημαντική παρακαταθήκη στην Ελλάδα και τόνιζε μάλιστα τη ιδεολογική συγγένεια που υπάρχει με το κόμμα, το PSUV του Μαδούρο με το ΣΥΡΙΖΑ.
Αυτό νομίζω ότι είναι ανησυχητικό. Δηλαδή δε μπορεί να μην κοιτάζει κάποιος όλα αυτά τα θέματα που υπάρχουν τ’ ανοιχτά στη Βενεζουέλα, οι επιθέσεις εναντίον της ελευθερίας του Τύπου, οι πολιτικοί κρατούμενοι, η διαφθορά, ο αυταρχισμός. Ο Νικολάς Μαδούρο λέει ότι η Βουλή, η εθνοσυνέλευση είναι άχρηστη αυτή τη στιγμή, ότι είναι παράνομη.
Επίσης το συζητούσαμε και λίγο πριν, ότι στη Βενεζουέλα ο Μαδούρο ξέχασε να κάνει δημοτικές εκλογές. Οι δημοτικές εκλογές ήταν να γίνουν μέχρι το Δεκέμβρη του ’16, του περασμένου έτους. Λόγω της οικονομικής κρίσης λέει ότι «καλό είναι να τις αναβάλλουμε, να τις κάνουμε λίγο αργότερα, θα δούμε». Κοντεύουμε Μάρτιο και ακόμη δεν έχουν προκηρυχθεί, δεν έχουν πει πότε θα γίνουν.
Κυβερνητικές πηγές στη Βενεζουέλα λένε ότι θα γίνουν κάπου στον Ιούνιο. Σ’ ένα άρθρο, σε μια φιλικά προσκείμενη εφημερίδα στη Βενεζουέλα, έγραφαν ότι εκλογές στη Βενεζουέλα, αναφέρονται στις προεδρικές εκλογές πια που σύμφωνα με το Σύνταγμα πρέπει να γίνουν το ’18, θα γίνουν όταν ξεπεραστεί η οικονομική κρίση στη Βενεζουέλα.
Όλα αυτά δε μπορεί να μην προβληματίζουν τον κόσμο και ειδικά αυτούς οι οποίοι εκθειάζουν το καθεστώς της Βενεζουέλας. Εκλογές στη Βενεζουέλα εγώ πιστεύω ότι δε θα γίνουν, ή τουλάχιστον δε θα γίνουν στην ώρα τους οι προεδρικές εκλογές, είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο διάστημα, τον Ιανουάριο έκανε ανασχηματισμό ο Μαδούρο, έχει αυξήσει τον αριθμό των στρατιωτικών στην κυβέρνησή του, πάντα υπήρχαν στρατιωτικοί αλλά τώρα υπάρχουν, νομίζω είναι 11 οι στρατιωτικοί και μάλιστα οι 7 αν δεν κάνω λάθος είναι εν ενεργεία. Ο ίδιος ο Υπουργός Άμυνας είναι στρατηγός, Βλαδιμίρ Λόπεζ νομίζω λέγεται.
Επίσης έκανε Αντιπρόεδρο τώρα ο Μαδούρο τον Ταρέκ ελ Αϊσάμι,ο οποίος κατηγορείται από τις ΗΠΑ, μπορεί να το διαβάσατε μόλις προχθές, ότι κατηγορείται για σχέσεις με τα καρτέλ της κοκαΐνης. Εμένα μου είχαν πει στη Βενεζουέλα ότι είχε σχέσεις και τον κατηγορούσαν για σχέσεις με το καρτέλ Βελοσόλεζ, έλεγαν, που είναι ένα πανίσχυρο καρτέλ ναρκωτικών στη Βενεζουέλα.
Οι ΗΠΑ κατηγορούν τον Αϊσάμι που είναι Αντιπρόεδρος του Μαδούρο, της κυβέρνησης, ότι έχει σχέσεις με το πανίσχυρο καρτέλ Los Zetas στο Μεξικό, που είναι πασίγνωστο και ότι ουσιαστικά αυτός πήγαινε στις αεροπορικές βάσεις και έδινε το οκέι για να ξεκινήσει ένα αεροσκάφος με φορτίο ναρκωτικών.
Η κυβέρνηση της Βενεζουέλας προφανώς δε δέχεται αυτές τις κατηγορίες, υποστηρίζει ότι είναι μια συνομωσία των ΗΠΑ για να βλάψουν την κυβέρνηση, σε κάθε περίπτωση όλα αυτά είναι πάρα πολύ ανησυχητικά.
Η μοναδική κυβέρνηση στην Ευρώπη που στηρίζει το καθεστώς Μαδούρο, είναι η ελληνική
Θέλω δυο πράγματα να πω τέλος, ότι αυτή τη στιγμή ουσιαστικά η μοναδική κυβέρνηση στην Ευρώπη που συνεχίζει να στηρίζει το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο στη Βενεζουέλα, είναι η ελληνική κυβέρνηση. Γιατί οι Ποδέμος προφανώς και έχουν πάρα πολύ καλές σχέσεις αλλά δε βρίσκονται στην εξουσία. Κι ένας λόγος που δε βρίσκεται στην εξουσία το κόμμα των Ποδέμος απ’ ό,τι αναλυτές στην Ισπανία, είναι οι σχέσεις οι πολιτικές και οι οικονομικές που είχαν με την κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο και του Τσάβες και η ταύτιση που υπήρξε με το ΣΥΡΙΖΑ και την ελληνική εμπειρία.
Δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να είναι αποδεκτό ένα καθεστώς, δηλαδή να έχει τη στήριξη μιας κυβέρνησης, γιατί διαβάζω και στο twitter, βλέπω ότι στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης συνεχίζουν κι έχουν επαφές με τον Πρέσβη, το ’15 ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών, ο Γιώργος Τσίπρας πήγε στη Βενεζουέλα, υπέγραψε συμφωνίες στον ενεργειακό τομέα, δεν έχει αποδοκιμάσει δηλαδή κανένας το καθεστώς του Νικολάς Μαδούρο όταν σχεδόν ακόμη και οι κυβερνήσεις που πριν ήταν σύμμαχοι στη Λατινική Αμερική, έχουν αποδοκιμάσει πλέον το καθεστώς, πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ας μην πούμε δηλαδή για τις ΗΠΑ που παραδοσιακά δεν είχαν καλές σχέσεις με τη Βενεζουέλα.
Δε θέλω να σας κουράσω άλλο, απλώς θέλω να τονίσω ότι τα κοινά χαρακτηριστικά που εντοπίζονται στο μοντέλο αυτό της Βενεζουέλας, ο ποπουλισμός, το οποίο πολλοί λένε ότι ενδεχομένως δεν είναι απαραίτητα μια ιδεολογία, ενδεχομένως ο ποπουλισμός να είναι κι ένας μηχανισμός για να κατακτήσει κάποιος την εξουσία. Δηλαδή όλα αυτά τα χαρακτηριστικά που σας ανέφερα πριν.
Να είναι κι ένας μηχανισμός ούτως ώστε κάποιος να μπορέσει να κατακτήσει την εξουσία και συνήθως οι ποπουλιστές δε σέβονται και δε δέχονται τους δημοκρατικούς θεσμούς απόλυτα, αλλά τους χρησιμοποιούν. Χρησιμοποιούν τη Δικαιοσύνη, χρησιμοποιούν τους δημοκρατικούς θεσμούς για να κατακτήσουν την εξουσία και να παραμείνουν στην εξουσία, χωρίς απόλυτα αυτό να σημαίνει ότι τους σέβονται.
Και το συμπέρασμά μου απλά είναι ότι θα πρέπει αυτά τα χαρακτηριστικά που λέω εγώ, που εντοπίζονται ότι είναι κοινά στον ποπουλισμό της Βενεζουέλας και σε κάποια κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, να μας προβληματίσουν και ίσως αν κάποιος πει ότι «δεν ξέρουμε τί γίνεται στη Βενεζουέλα, εμείς διαβάσαμε, ακούσαμε αυτά», αν ψάξει κάποιος, αυτό μου το έλεγε και η Λίλιαν Τιντόρι, η γυναίκα του Λεοπόλδο Λόπες που είναι στη φυλακή, του αρχηγού της αντιπολίτευσης, ας έρθει λέει κάποιος στη Βενεζουέλα, μια δυο μέρες, θα του τα πω εγώ και θα τον πάω για να δει ποια είναι η κατάσταση στη Βενεζουέλα και μετά να βγάλει τα συμπεράσματά του. Ευχαριστώ.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Frida Kahlo (1907- 1954), Without Hope
Κύκλος Ιδεών: «Εθνικολαϊκιστές Vs. Υπνοβάτες.» from Evangelos Venizelos on Vimeo.