Η πολυδιάσπαση του χώρου της Δημοκρατικής Παράταξης σε πολλά μικρά κόμματα υπονομεύουν την ενότητα, διαστρεβλώνουν την εικόνα, κατακερματίζουν την δυναμική των αξιών της και φιμώνουν τις υγιείς φωνές και τους πολίτες που δεν εκπροσωπούνται.
Ποιος είναι ο ορισμός της δημοκρατικής παράταξης σε ελληνικό επίπεδο;
Η Δημοκρατική Παράταξη είναι ο εκφραστής ιστορικά μιας μεγάλης μερίδας των σκεπτόμενων πολιτών, οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν στην πορεία του χρόνου από ογκόλιθους της πολιτικής όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Χαρίλαος Τρικούπης. Συνεπώς διακρίνονταν από ένα εύρος και βάθος αξιών εις το διηνεκές. Φυσικά τα κόμματα των ανωτέρω εκφραστών αφορούσαν την κοινωνικό-πολιτικ-οικονομική διάσταση της εποχής τους και κάθε προσπάθεια αναβίωσης της δικής τους έκφρασης θα αποτελούσε σήμερα αναχρονισμό. Συνεπώς όταν αναφερόμαστε σήμερα στην κεντροαριστερά θα πρέπει να την αντιλαμβανόμαστε με σύγχρονους όρους, δεχόμενοι τα δεδομένα της κάθε εποχής, ως μοναδικά και μη επαναλαμβανόμενα, έστω κι αν υπάρχουν κοινές αξίες και στάσεις διαχρονικά.
Ότι δεν εξελίσσεται, πεθαίνει
Η ευρωπαϊκή διάσταση – Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία
Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία δίνει έμφαση στο όραμα μιας κοινωνικής συμφωνίας όπου η ελευθερία και η κοινωνική δικαιοσύνη είναι ζητήματα άμεσου ενδιαφέροντος. Επίσης θεωρεί πως η οικονομία οφείλει να ενισχυθεί και τα αγαθά της παραγωγής να διανέμονται με δίκαιο τρόπο για να έχουμε κοινωνική πρόοδο & ευημερία, δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη κράτους πρόνοιας για την προστασία αυτών που μειονεκτούν. Παράλληλα τάσσεται υπέρ μιας βιώσιμης δημοσιονομικής πολιτικής που δεν θα επιβαρύνει τις μελλοντικές γενιές, αλλά θα οδηγήσει σταδιακά και σε εύλογο χρονικό διάστημα στην εξάλειψη των δημοσιονομικών ελλειμμάτων.
Η περίοδος της μεταπολίτευσης
Την περίοδο της μεταπολίτευσης, ο κύριος εκφραστής της κεντροαριστεράς και των δυνάμεων της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας ήταν το ΠΑΣΟΚ. Στην πορεία το ΠΑΣΟΚ κατάφερε να γίνει ηγέτιδα δύναμη της μεταπολίτευσης και κυβέρνησε έχοντας θηριώδη ποσοστά τα οποία του εξασφάλισαν έξι εκλογικές νίκες.
Με αφορμή την κρίση τα τελευταία χρόνια τεκτονικός σεισμός ταρακούνησε το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Λάθη του παρελθόντος, εσωτερικές έριδες, το αντιμνημονιακό μένος που καλλιεργήθηκε εντέχνως, το πολιτικό κόστος της υπεύθυνης διαχείρισης της κρίσης, οδήγησαν στην εξαΰλωση του μεγαλύτερου μέρους των εκλογικών ποσοστών του ΠΑΣΟΚ.
Άνοιξε έτσι εύλογα διάλογος για το μέλλον της παράταξης (κι όχι πάντα με τους καλύτερους όρους), γιατί ο μύθος της πόλωσης (μνημόνιο-αντιμνημόνιο) μετασχηματίστηκε σε τραύμα, το οποίο θέλει καιρό να ξεπεραστεί.
Το εγχείρημα της ΕΛΙΑΣ πολεμήθηκε ανελέητα από γνωστούς –αγνώστους εικονοκλάστες ενδεδυμένοι το μανδύα του εικονολάτρη.
Το εγχείρημα της ΕΛΙΑΣ ενώ ήταν τοποθετημένο στο σωστό πλαίσιο επανασυσπείρωσης του χώρου πολεμήθηκε ανελέητα από γνωστούς –αγνώστους. Πολλοί ασκούσαν τότε κριτική στο όνομα των συμβόλων και της ιστορίας του χώρου. Τελικά ήταν αυτοί που θέλησαν να καταστρέψουν πρώτοι τα σύμβολα τα οποία δήθεν υπερασπίζονταν, λόγω προσωπικών εμμονών και ιδιοκτησιακής αντίληψης. Δυστυχώς δεν ήταν και οι μόνοι. Κατέληξαν λοιπόν εικονοκλάστες ενδεδυμένοι το μανδύα του εικονολάτρη.
Το άδηλο μέλλον
Μένει λοιπόν ένα εύλογο ερώτημα: Και τώρα τι ….;
Μετά το τέλος της αντιμνημονιακής υστερίας και αυταπάτης που ζήσαμε ένα χρόνο τώρα …. Μετά την προσπάθεια συσπείρωσης του χώρου στις εκλογικές αναμετρήσεις Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου …..Ποιο πρέπει να είναι το επόμενο βήμα ….;
Η περίοδος που διανύουμε ως χώρα, αλλά και ως δημοκρατική παράταξη είναι ιδιαίτερα δύσκολη επειδή οι συγκυρίες οδηγούν σε ιστορικές αποφάσεις.
Οι πληγές που προσπαθήσαμε να κλείσουμε λαμβάνοντας οδυνηρές αποφάσεις και επιλογές μένουν ορθάνοιχτες και μεγαλώνουν ώρα με την ώρα.
Θα εμμείνουμε στην τυπολατρική διάσταση της πεπατημένης ή θα ανταποκριθούμε στο κάλεσμα της ιστορίας;
Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι με το δίλημμα της επιλογής: Θα εμμείνουμε στην τυπολατρική διάσταση της πεπατημένης ή θα ανταποκριθούμε στο κάλεσμα της ιστορίας;
Πρέπει με αίσθημα ευθύνης και το βάρος του ιστορικού μας ρόλου να οδηγηθούμε στο επόμενο βήμα, εκφράζοντας το σύνολο της παράταξης και των πολιτών που αυτή τη στιγμή δεν εκπροσωπούνται και δεν μπορεί η φωνή του να εισακουστεί λόγω του κατακερματισμού του χώρου. Οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε την παρουσία μας στο πολιτικό φάσμα του τόπου.
Είναι χρέος μας να εκφράσουμε μια καινοτόμο πρόταση που να εκφράζει τις δυνάμεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και του προοδευτικού κέντρου.
Επομένως είναι χρέος μας να εκφράσουμε ως σύνολο μια καινοτόμο πρόταση. Για να είναι καινοτόμος όμως μία πρόταση οφείλει να αρθρωθεί υπό μία νέα προοπτική ούτως ώστε να είναι σε θέση στο μέλλον να μετασχηματιστεί σε κυβερνητική πρόταση. Με άλλα λόγια η πρόταση μας αυτή πρέπει να εκφράζει τις δυνάμεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας και του προοδευτικού κέντρου, μια και αποτελούν (η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και το προοδευτικό κέντρο) δύο κρίσιμους παράγοντες για να καταστεί η πρόταση αυτή πλειοψηφικό ρεύμα. Άλλωστε η δημοκρατική παράταξη δεν μπορεί να υπάρξει ως χώρος διαμαρτυρίας, παρά μόνο ως αξιόπιστη κυβερνητική λύση.
Ποια όμως είναι τα βήματα για να οδηγηθούμε εκεί;
Προφανώς ο οδικός χάρτης μας είναι οι αποφάσεις του συνεδρίου του Ιουνίου του 2015 για ιδρυτικό συνέδριο παράταξης. Με αναμμένα τα φώτα πορείας πρέπει να συνεχίσουμε αποφασιστικά και αυτό σημαίνει ότι σε ένα συνέδριο θα μιλήσουμε πρώτα απ’ όλα στους Έλληνες πολίτες με ειλικρίνεια κοιτώντας τους στα μάτια για την ιστορική παρακαταθήκη και πορεία του ΠΑΣΟΚ τα προηγούμενα χρόνια, τις μεγάλες τομές που έφερε, τον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας, την αποκατάσταση κοινωνικών ανισοτήτων, τις τομές στην αυτοδιοίκηση, στην υγεία, την είσοδο στην ΟΝΕ, την είσοδο της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την ΟΝΕ, τα μεγάλα έργα, τον κοινωνικό φιλευλευθερισμό …
Η δημοκρατική παράταξη δεν μπορεί να υπάρξει ως χώρος διαμαρτυρίας, παρά μόνο ως αξιόπιστη κυβερνητική λύση.
Είναι αναγκαία η υπενθύμιση αυτής της παρακαταθήκης η οποία σήμερα έχει αποδομηθεί από την κρίση.
Ταυτόχρονα, μιλώντας πάντα με ειλικρίνεια, οφείλουμε να αναφερθούμε και στα λάθη της παράταξης, κομματικό κράτος, απώλεια ηθικού πλεονεκτήματος, ευνοιοκρατία … που συνέβαλλαν μαζί με τα λάθη και άλλων παρατάξεων στο ελληνικό ζήτημα.
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, απευθυνόμενοι στους Έλληνες πολίτες, είναι χρεία να δηλώσουμε ότι ανοίγουμε ένα νέο ιστορικό κύκλο με ιδρυτικό συνέδριο της παράταξης, αντιλαμβανόμενοι τι έγινε στο παρελθόν και ποια θα πρέπει να είναι τα προτάγματα της χώρας για το μέλλον, ώστε να μην αφανιστεί παραγωγικά και αναπτυξιακά η παρτίδα μας, αλλά να ανακάμψει μέσω ενός σχεδίου ανασυγκρότησης.
Η Ιστορία δε θα μας συγχωρήσει παλινωδίες και δε θα μας περιμένει για πολύ ακόμα.
Στο πλαίσιο μιας νέας εθνικής αυτογνωσίας επομένως θα πρέπει να προτείνουμε: ριζική μεταρρύθμιση του κράτους, αναμόρφωση του κράτους πρόνοιας, νέο παραγωγικό μοντέλο, εξωστρεφή καινοτόμο επιχειρηματικότητα, προηγμένη γεωργική παραγωγή, δικαίωμα εργασίας στους νέους, ανασύνταξη της μεσαίας τάξης που θα σέβεται τις υποχρεώσεις της προς την πολιτεία πληρώνοντας τους φόρους που της αναλογούν.
Εάν σταθούμε στο συνέδριο όλοι μαζί με ειλικρίνεια κι αυτοσυνειδησία μπορούμε να κερδίσουμε το μέλλον και ν’ ανοίξουμε τις μεγάλες πύλες της ιστορικής αναγέννησης της πατρίδας και του ιδεολογικού μας χώρου.
Η Ιστορία δε θα μας συγχωρήσει παλινωδίες και δε θα μας περιμένει για πολύ ακόμα.
* Ο Πίνακας που συνοδεύει το κείμενο, είναι: Vasily Kandinsky (1866 – 1944), Several Circles