Ο Ξενοφών Κοντιάδης γεννήθηκε το 1967 στη Χαϊδελβέργη. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στο Μόναχο. Δικηγόρος Αθηνών από το 1992. Δίδαξε στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (ως επίκουρος και εν συνεχεία αναπληρωτής Καθηγητής) από το 1998 και στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου από το 2004, όπου εκλέχθηκε το 2006 πρωτοβάθμιος Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας. Διευθυντής του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (2008-2010) και Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών (2010-2014). 
Από το 1995 Επιστημονικός Διευθυντής και από το 2006 Πρόεδρος Δ.Σ. του Κέντρου Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ιδρύματος Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου, θέση στην οποία διαδέχθηκε τον δάσκαλό του, συνταγματολόγο Δημήτρη Θ. Τσάτσο. 
Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Institute forEuropean Constitutional Sciences (Hagen-Γερμανία) από το 2008. Συντονιστής του «Research Group on Constitution-Making and Constitutional Change» της Διεθνούς Ένωσης Συνταγματικού Δικαίου (IACL) από το 2013. Αντιπρόεδρος του European Institute for Social Security (2008-2011). Μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΙνστιτούτουΤοπικής Αυτοδιοίκησης (2005-2011). Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του Δι.Κ.Ε.Τε/ΟΤΟΕ.
Συγγραφέας 20 βιβλίων και περισσότερων από 130 μελετών στα ελληνικά, αγγλικά, γερμανικά και ιταλικά. Κριτής πολλών διεθνών επιστημονικών περιοδικών και διευθυντής επιστημονικών σειρών. Προσκεκλημένος ομιλητής σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια. Τακτικός αρθρογράφος στον ημερήσιο τύπο, με περισσότερα από 400 άρθρα. Μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (2000-2006), μέλος Δ.Σ. του Α΄ ΠΕΣΥΠ Αθηνών (2003-2004), εμπειρογνώμονας της ΟΚΕ, Πρόεδρος τη Νομικής Επιτροπής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, διδάσκων στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης.